Home | ΝΕΑ | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ | Δημήτρης Κατσάνης: Ο Έλληνας της British Cycling

Δημήτρης Κατσάνης: Ο Έλληνας της British Cycling

Ο Ελληνας της British Cycling (Mέρος Α)

«Secret Squirrels» ή «Μυστικοί Σκίουροι», ονομάζονται συνθηματικά όλοι οι ειδικοί επιστήμονες στη μηχανική, την αεροδυναμική, το σχεδιασμό που βρίσκονται πίσω από την κατασκευή των ποδηλάτων και του λοιπού εξοπλισμού που χρησιμοποιούν οι εθνικές ομάδες ποδηλασίας της Μεγάλης Βρετανίας, με τα γνωστά εντυπωσιακά αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια.

Κι όχι βέβαια χωρίς λόγο, αφού οι σκίουροι θεωρούνται οι… εφευρέτες-μηχανικοί του ζωικού βασιλείου. Ο Δημήτρης Κατσάνης αποτελεί ένα επίλεκτο μέλος αυτής της ομάδας. Στο ενεργητικό του έχει τη σχεδίαση και την κατασκευή των ποδηλάτων που χρησιμοποιούν οι αθλητές πίστας της Μεγάλης Βρετανίας τα τελευταία χρόνια – αυτές τις μαύρες βολίδες με τα διακριτικά «British Cycling» – τόσο τα πλαίσια, όσο και αρκετά από τα περιφερειακά τους.
Λίγα λόγια για την ιστορία
Ανεξαρτήτως από τα παραπάνω, από τις αρχές του ’90 ο Δημήτρης Κατσάνης κατασκεύαζε και τα δικά του πλαίσια από ανθρακονήματα με το όνομα METRON, που χρησιμοποιήθηκαν και από την ελληνική Εθνική Ομάδα Ποδηλασίας Πίστας με μεγάλη επιτυχία. Είναι επίσης ο άνθρωπος πίσω από τον σχεδιασμό των κορυφαίων ποδηλάτων της εταιρείας BOARDMAN και έχει συνεισφέρει σημαντικά στη σχεδίαση των κορυφαίων μοντέλων της PINARELLO.

Πέρα από το χώρο του ποδηλάτου, η εταιρεία που έχει ιδρύσει στο Heanor του Derbyshire, η «Advanced Components Group», θεωρείται από τις πλέον πρωτοπόρες και εξειδικευμένες στο σχεδιασμό και στις κατασκευές από ανθρακονήματα. Ανάμεσα στους πελάτες της συγκαταλέγονται ομάδες της F, ενώ κατασκευάζει και πολλά αντικείμενα για την αεροδιαστημική και αεροπορική βιομηχανία, όπως εκτοξευόμενα καθίσματα μαχητικών και κάποια άλλα, τα οποία είναι… μη ανακοινώσιμα για ευνόητους λόγους.

Αρκεί να πούμε ότι έχει συνεργαστεί με την BOEING και την McLAREN για τη σχεδίαση και την κατασκευή ειδικευμένων ανταλλακτικών. Αυτή τη στιγμή, ο Δημήτρης Κατσάνης εξελίσσει ένα επαναστατικό ζεύγος τροχών με εξαιρετικά βελτιωμένη αεροδυναμική και μέχρι πρόσφατα διατέλεσε τεχνικός σύμβουλος της UCI.

 | mbike.gr

Με τον Δημήτρη γνωρίστηκα στις αρχές της δεκαετίας του ΄80, όπου έφηβοι αθλητές και οι δύο, λαμβάναμε μέρος στους διασυλλογικούς ποδηλατικούς αγώνες. Ο Δημήτρης ήταν αθλητής του Σ.Π.Α. Ερμής, ενός από τα κραταιά ποδηλατικά σωματεία της εποχής. Ένας καλός αθλητής στο δρόμο ο Δημήτρης αλλά ακόμα καλύτερος στην πίστα – η μοναδική πίστα που υπήρχε τότε στην Ελλάδα ήταν η ανοιχτή τσιμεντένια στη Ρόδο. Από νωρίς λοιπόν έδειξε ενδιαφέρον, εκτός από την αθλητική και αγωνιστική πλευρά του ποδηλάτου και στο μηχανικό μέρος του. Δεν είναι τυχαίο που σε μια παλιά φωτογραφία που βρήκα από ένα αγώνα μας το 1982, ο Δημήτρης είναι ο μόνος που φοράει κλειστό κράνος, αεροδυναμικό φορμάκι και είχε τροχούς με 28 ακτίνες!

Από τότε ήταν πολύ μπροστά, προσπαθώντας να βρει τρόπους, μέσα από τον εξοπλισμό του, που θα βελτίωναν τις επιδόσεις του, ενώ όλοι οι υπόλοιποι είχαμε πλήρη άγνοια για τα παραπάνω! Δίπλα στον Κώστα Κεχαγιά, γνωστό έμπειρο τεχνίτη στα αγωνιστικά ποδήλατα, έμαθε πολλά μυστικά εκπλήσσοντάς τον όμως παράλληλα με τις τεχνικές του δεξιότητες, ενώ ταυτόχρονα ήταν μέλος της εθνικής ομάδας πίστας με την οποία τελευταία φορά αγωνίστηκε σε παγκόσμιο κύπελλο το 1991.

Η ολοκλήρωση των σπουδών του τον οδήγησε στη Μεγάλη Βρετανία, όπου σπούδασε Αθλητικές Επιστήμες και Μηχανική των Composite και παράλληλα άρχισε να κατασκευάζει τα δικά του πλαίσια, τα METRON και αργότερα και άλλα τμήματα του ποδηλάτου από ανθακονήματα.

Κάπου εκεί, οι γνώσεις και οι ικανότητες που είχε – και δεν έγιναν… αντιληπτές (για να το πούμε ευγενικά) για να αξιοποιηθούν στην πατρίδα μας – ανιχνεύονται και αναγνωρίζονται από την BRITISH CYCLING, που έκτοτε απολαμβάνει τα αποτελέσματα της δουλειάς του, μέσω και της εμπλοκής του με την U.K. SPORTS από το 2002.

Χωρίς καμία υπερβολή, ο Δημήτρης Κατσάνης είναι σήμερα ένας από τους κορυφαίους στον κόσμο στις κατασκευές composite και ένας από τους κορυφαίους σχεδιαστές πλαισίων και περιφερειακών υψηλών επιδόσεων και προδιαγραφών στο χώρο της ποδηλασίας, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τα ποδήλατα που έχει σχεδιάσει έχουν κερδίσει μέχρι στιγμής 51 Ολυμπιακά και Παγκόσμια χρυσά μετάλλια. Τα κορυφαία ποδήλατα της PINARELLO, το Bolide, τα Dogma F8 και Κ8 αλλά και το ποδήλατο του Sir Bradley Wiggins για το ρεκόρ της ώρας φέρουν την υπογραφή του.
Πλέον είναι ο επικεφαλής σχεδιαστής της ιταλικής εταιρείας και ο βασικός σχεδιαστής της Ποδηλατικής Ομάδας της Μεγάλης Βρετανίας μετά την ανανέωση της συνεργασίας τους.
Τα λόγια του Chris Boardman για τον Δημήτρη πιστεύω ότι μπορούν να αποτελέσουν τον καλύτερο τρόπο για να κλείσουμε αυτό το μικρό εισαγωγικό άρθρο: “Ο Δημήτρης αποτελεί τον πιο παθιασμένο και καινοτόμο μηχανικό με τον οποίο έχω δουλέψει ποτέ. Η βαθιά γνώση του σε πολλούς τομείς, όπως ο σχεδιασμός και η κατασκευή, τα ανθρακονήματα, τα μέταλλα, η αεροδυναμική ή τα υφάσματα είναι εκπληκτική! Ο συνδυασμός όλων αυτών των γνώσεων και ικανοτήτων, τον βοηθάει να εφοδιάζει την Ολυμπιακή Ομάδα Ποδηλασίας της Μεγάλης Βρετανίας με πρωτοποριακά υλικά που βελτιώνουν τις επιδόσεις της. Δεν ξέρω εάν μπορώ πραγματικά να επαινέσω τη δουλειά του τόσο όσο πραγματικά αξίζει…”

Το παρόν
Μετά από σχεδόν 25 χρόνια, ξανασυναντηθήκαμε με τον Δημήτρη ένα ανοιξιάτικο απόγευμα Κυριακής στο Θησείο. Μας είχε κάνει την τιμή να δεχτεί να δώσει στο Mbike την πρώτη συνέντευξη που θα έδινε ποτέ, εκτός μόνο από κάποιες διάσπαρτες δηλώσεις και σχόλια που είχε κάνει κατά το παρελθόν στον διεθνή τύπο. Είμαστε προετοιμασμένοι φυσικά όχι για μια κλασική τυποποιημένη συνέντευξη, αλλά για μια κουβέντα δύο φίλων από τα παλιά μέσα από την οποία θα λαμβάναμε απαντήσεις και θα μαθαίναμε πράγματα.

ΜΒike: Δημήτρη σε ευχαριστούμε καταρχήν για το χρόνο σου σε αυτό το ταξίδι-αστραπή στην Ελλάδα. Από την εποχή που τρέχαμε μαζί αγώνες μικροί θυμάμαι ότι πάντα έψαχνες και το παραμικρό. Πρόσφατα ανακάλυψα μια φωτογραφία από την Ανάβαση Πεντέλης, το ΄82 ή το ΄83, όπου είσαι ο μόνος που φοράει κλειστό κράνος και φορμάκι χρονομέτρου!
Δημήτρης Κατσάνης: Χάχα χα! Και 28άρι τροχό!

ΜΒ: Πέρα από την ενασχόληση σου με το ποδήλατο σε αθλητικό επίπεδο, πώς ξεκίνησες  να ασχολείσαι και με το τεχνικό μέρος του;
Δ.Κ.: Πάντα με γοήτευε το ποδήλατο ως κατασκευή. Προσπαθούσα να επισκευάζω και να ρυθμίζω μόνος μου το ποδήλατό μου, προσπαθώντας να κάνω μικρές τροποποιήσεις και μικροαλλαγές σε σημεία που πίστευα ότι έπρεπε να γίνουν.

ΜΒ: Πως ξεκίνησες την κατασκευή πλαισίων;
Δ.Κ.: Τότε, στη δεκαετία του ΄80, η πρόσβαση στην πληροφορία δεν ήταν τόσο εύκολη όσο σήμερα. Από ξένα περιοδικά, που τα έβρισκες τότε σε δύο τρία σημεία στην Αθήνα, βρήκα στοιχεία για να παραγγείλω ένα σχετικό βιβλίο από το εξωτερικό. Με παρόμοιο τρόπο, βρήκα και παρήγγειλα και ένα βίντεο (!) σχετικά με τον τρόπο κατασκευής, συγκόλλησης των σωλήνων κλπ. – μιλάμε για μια εποχή που η συντριπτική πλειοψηφία των πλαισίων ήταν κατασκευασμένοι από ατσάλι, chromo. Βέβαια έλλειπε η πρώτη ύλη, οι σωλήνες. Το πρόβλημα το έλυσα αγοράζοντας δύο τρακαρισμένα πλαίσια. Ήταν σε μεγάλο νούμερο και τα δύο. Αλλά από αυτά κατασκεύασα το πρώτο μου πλαίσιο που ήταν σε μικρό νούμερο, για την κοπέλα μου. Αργότερα, παρακάλεσα έναν φίλο που θα πήγαινε ταξίδι στην Ιταλία, να μου φέρει, αν τα κατάφερνε, σωλήνες COLUMBUS ειδικά για την κατασκευή πλαισίων, κάτι που έγινε και έτσι ξεκίνησα. Αργότερα, άρχισε να μου κινεί το ενδιαφέρον ένα καινούργιο υλικό που είχε κάνει την εμφάνιση του τότε, το carbon, και έτσι, πειραματιζόμενος, ξεκίνησα να κάνω κάποιες μικρές κατασκευές composite.

 | mbike.gr

ΜΒ: Στη Μ. Βρετανία πότε και πώς βρέθηκες;
Δ.Κ.: Στη Μ. Βρετανία και πιο συγκεκριμένα στη Σκωτία, βρέθηκα μέσω του προγράμματος ανταλλαγής φοιτητών ERASMUS. Για μένα ήταν μια μεγάλη αλλαγή και αποκάλυψη. Έφυγα από την Ελλάδα, όπου λόγω των γνωστών συνθηκών και καταστάσεων οι διδακτικές ώρες και τα μαθήματα χάνονται κατά κόρον, χωρίς καμιά προσπάθεια αναπλήρωσης τους και βρέθηκα σε ένα πανεπιστήμιο όπου σε όλο το εξάμηνο χάθηκε μόνο μία ώρα από έναν καθηγητή, ο οποίος όμως μας κάλεσε αμέσως για αναπλήρωσή της. Επίσης, εκεί όλες οι μελέτες, οι διπλωματικές και διδακτορικές εργασίες, αλλά και η έρευνα δεν αποσκοπούν σε μια στείρα γνώση και κάποια γενικά αποτελέσματα αλλά είναι άμεσα   συνδεδεμένες με την εφαρμογή και τη χρήση τους στον έξω κόσμο, τη βιομηχανία, την παραγωγή και την εξέλιξη. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι πολλές έρευνες στα Πανεπιστήμια εκεί χρηματοδοτούνται από εταιρείες οι οποίες αποβλέπουν στη χρήση των αποτελεσμάτων τους. Όταν συνειδητοποίησα λοιπόν όλα αυτά αποφάσισα ότι εάν θέλω να προχωρήσω σε όσα σκεφτόμουν, θα έπρεπε να μείνω εκεί. Και συμπληρώνω πια 21 χρόνια που ζω στη Μ. Βρετανία.

ΜΒ: Η ενασχόληση με τα ανθρακονήματα πώς προέκυψε;
Δ.Κ.: Όπως σας είπα, το ενδιαφέρον μου για τις κατασκευές COMPOSITE ξεκίνησε σχετικά νωρίς γιατί μου είχε προξενήσει μεγάλο ενδιαφέρον το νέο υλικό και οι χρήσεις του. Στη Μ. Βρετανία, μετά την ολοκλήρωση των σπουδών μου στις Αθλητικές επιστήμες, αποφάσισα να σπουδάσω Μηχανική των COMPOSITE.
Στα πρώτα αυτά χρόνια, ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για μένα που μπόρεσα να συνεργαστώ και να μάθω πολλά από ανθρώπους που είχαν δουλέψει για την ROLLS-ROYCE, την εταιρεία που πρωτοστάτησε στην εξέλιξη και τη χρήση του CARBON. Λίγο αργότερα, ολοκλήρωσα τη σχεδίαση και την κατασκευή του πρώτου MONOCOQUE πλαισίου μου για χρήση στην πίστα, του ΜΕTRON. Πολύ σύντομα τα πλαίσια τα χρησιμοποίησε η ελληνική Εθνική Ομάδα Ποδηλασίας Πίστας, με εξαιρετικά αποτελέσματα και τους αθλητές να είναι απόλυτα ευχαριστημένοι. Σύντομα, το πλαίσιο κέρδισε τις εντυπώσεις στα Παγκόσμια Κύπελλα πίστας και μετά από λίγο καιρό  έφτασα να προμηθεύω με πλαίσια για τους διεθνείς αγώνες αθλητές δέκα διαφορετικών χωρών. Όλα αυτά μέχρι το 1997, όπου η ξαφνική αλλαγή των κανονισμών από την U.C.I. σχετικά με το σχήμα και τις διαστάσεις των πλαισίων, έφερε τα πλαίσια μου εκτός προδιαγραφών. Ήταν μια πολύ δύσκολη περίοδος για μένα. Βρέθηκα ξαφνικά με ένα στοκ ποδηλάτων χωρίς αξία και ένα χρέος πολλών χιλιάδων λιρών. Από τη μια στιγμή στην άλλη βρέθηκα να ξεκινάω πάλι τη δουλειά μου με τα πλαίσια σχεδόν από την αρχή, προσαρμοζόμενος στις νέες συνθήκες. Δεν μπορούσα να κάνω και αλλιώς. Είναι μια από αυτές τις στιγμές που ξέρεις ότι για να κατορθώσεις κάτι να πας μπροστά θα πρέπει να αντέξεις και να περάσεις τα δύσκολα. Είναι η κρίσιμη στιγμή όπου δεν πρέπει να σηκώσεις τα χέρια ψηλά αλλά να το παλέψεις.

ΜΒ: Και εσύ Δημήτρη τα κατάφερες πολύ καλά γιατί το ξεπέρασες και πολύ σύντομα άρχισες να συνεργάζεσαι εκτός των άλλων και με την BRITISH CYCLING.
Δ.Κ.: Η συνεργασία μου μαζί τους ξεκίνησε μετά το 2000, με την κατασκευή των πλαισίων των ποδηλάτων πίστας της Εθνικής τους ομάδας καθώς και διαφόρων περιφερειακών. Να σκεφτείς ότι ποδήλατα από εκείνη την εποχή τα χρησιμοποιούν ακόμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα, όπως και τότε, όποιος χρησιμοποιεί για πρώτη φορά αυτά τα ποδήλατα κάνει προσωπικό ρεκόρ, κάτι που δεν μπορείς να το πεις και τυχαίο. Βέβαια με το να κατασκευάζω τέτοια πλαίσια και ποδήλατα γίνομαι …αντιεμπορικός… (γελάει)

ΜΒ: Μια και ήσουν εκείνη την περίοδο στην απαρχή της ανόδου της ποδηλασίας της Μ. Βρετανίας στο διεθνές στερέωμα, πες μας πώς έβλεπες τα πράγματα μέσα σε αυτή την ομάδα από τη μεριά σου;
Δ.Κ.: Στον Peter Kean οφείλεται κατά κύριο λόγο η ραγδαία άνοδος της ποδηλασίας στη Μ. Βρετανία. Από τη θέση του manager, οργάνωσε από την αρχή τον τρόπο λειτουργίας όλου του μηχανισμού αλλάζοντάς τον αφού δεν μπορούσε να φέρει βελτίωση και αποτελέσματα. Είναι τεράστιο λάθος να πιστεύουμε ότι η άνοδος ήρθε εξαιτίας της εισροής χρημάτων. Τα χρήματα ήρθαν ως αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς, της επιμονής και των αποτελεσμάτων που τελικά κατάφεραν να έχουν οι αθλητές της. Θυμάμαι σε παγκόσμια κύπελλα πίστας εκείνη την εποχή, ο Sir Bradley Wiggins και ο Sir Chris Hoy άλλαζαν μόνοι τους τροχούς και γρανάζια στην πίστα γιατί δεν είχαν μηχανικό μαζί τους λόγω κόστους. Επίσης την ίδια εποχή, αυτοί οι αθλητές στους ίδιους αγώνες, χρησιμοποιούσαν εναλλάξ το ένα και μοναδικό αεροδυναμικό κράνος που είχαν. Ας μην  αυταπατόμαστε λοιπόν, τα χρήματα στο ποδήλατο θα έρθουν μόνο ως προϊόν σκληρής δουλειάς και αποτελεσμάτων και όχι το αντίθετο.

ΜΒ: Έχεις εμπλακεί και στη σχεδίαση των ποδηλάτων του CHRIS BOARDMAN, που φέρουν και το όνομα του, έτσι δεν είναι;
Δ.Κ.: Σωστά. Με τον Chris είμαστε φίλοι και συνεργάτες στη BRITISH CYCLING, έτσι με μεγάλη μου χαρά δέχτηκα να κάνω τον σχεδιασμό των αγωνιστικών ποδηλάτων που επρόκειτο να κυκλοφορήσει στην αγορά.

ΜΒ: Εκτός από το χώρο του ποδηλάτου, με ποιες άλλες εταιρείες έχεις συνεργαστεί;
Δ.Κ.: Έχω συνεργαστεί με την McLAREN, για τη σχεδίαση και κατασκευή κάποιων μερών από ανθρακονήματα για τα μονοθέσιά της. Με την αεροπορική βιομηχανία, έχω εμπλακεί εκτός των άλλων, στη σχεδίαση και κατασκευή των εκτοξευόμενων καθισμάτων για τους πιλότους των μαχητικών κι επίσης έχω συνεργαστεί με την BOEING, την SAAB και άλλες εταιρείες. Για μένα προσωπικά, το μεγαλύτερο σχολείο είναι η αεροπορική βιομηχανία. Στα μονοθέσια της F1 υπάρχουν καμιά εικοσαριά ομάδες που έχουν συνολικά περίπου εκατό μονοθέσια και αυτό είναι όλο. Φτιάχνονται οριακά να διαρκέσουν και να δουλέψουν άψογα τα λεπτά που διαρκεί ένα αγώνας. Κάποια από αυτά βρίσκουν πολύ αργότερα το δρόμο τους στην παραγωγή, αλλά μέχρι εκεί. Η αεροπορική βιομηχανία είναι μια τελείως διαφορετική ιστορία. Χιλιάδες αεροπλάνα πετάνε συνέχεια σε όλη τη γη και τα πάντα σε αυτά πρέπει να λειτουργούν άψογα συνεχώς. Ναι μεν τα αεροσκάφη έχουν σχεδόν για τα πάντα εφεδρικά συστήματα ασφαλείας αλλά είναι ζήτημα ζωής και θανάτου να λειτουργούν όλα πλήρως και συνεχώς. Όλοι αυτοί που εμπλέκονται στο σχεδιασμό και την κατασκευή των αεροσκαφών σίγουρα δεν είναι τυχαίοι άνθρωποι. Για μένα είναι μεγάλη ευκαιρία και εξαιρετική τύχη για να μάθω πράγματα, όταν βρίσκομαι στο ίδιο τραπέζι με ανθρώπους που έχουν τη γνώση και την ικανότητα να σχεδιάσουν π.χ. το φτερό ενός αεροσκάφους. Δεν είναι και πολλοί σε όλον τον κόσμο άλλωστε.

Διαβάστε εδώ το β’ μέρος της συνέντευξης και όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με το ποδήλατο του Wiggins και την συνεργασία με την British Cycling

Δείτε επίσης

Με ποδήλατο από την Αυστρία στη Θεσσαλονίκη

Όταν το «με ποδήλατο στη δουλειά» παίρνει άλλη διάσταση… Ένα ταξίδι 1.800 χλμ. από την ...

Paolo Bettini: O Ολυμπιονίκης της Αθήνας επιστρέφει στην Ελλάδα

Ο Paolo Bettini επιστρέφει στην Ελλάδα, 20 χρόνια μετά το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες ...

Γιώργος Μπούκλας

Γιώργος Μπούγλας: Κάθε αγώνας είναι και μια νέα εμπειρία

Συνέντευξη Με τον Γιώργο Μπούγλα είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε λίγο πριν το τελευταίο ετάπ ...

Αφήστε μια απάντηση

Pin It on Pinterest