Με το ποδήλατο στο «Δάσος των ευλογημένων υψών»

Μια ανοιξιάτικη περιπέτεια στους λόφους και τις κοιλάδες των Αρδεννών στη Βαλλονία, πάνω στην κλασική, ιστορική διαδρομή Liège-Bastogne-Liège ή «La Doyenne»

Η ποδηλατική διαδρομή Liège-Bastogne-Liège («La Doyenne», δηλαδή η πρεσβύτερη) είναι η παλαιότερη (έτος ίδρυσης 1892) από τα 5 Μνημεία της ποδηλασίας, όπως χαρακτηρίζονται οι αγώνες: Μιλάνο-Σαν Ρέμο, Γύρος Φλάνδρας, Παρίσι-Ρουμπέ, Λιέγη-Βαστόν-Λιέγη και Γύρος Λομβαρδίας.

Σήμερα, πιο κάτω, ακριβώς πάνω στον ποταμό Vesdre, τα ερείπια ενός μεγάλου υφαντουργείου, πνιγμένου στη βλάστηση, απόσπασαν την προσοχή μου από τη βουβή ανησυχία που με είχε κυριέψει από τα χαράματα. Δεν έβλεπα καλά, είναι αλήθεια, πίσω από τις δεκάδες σταγόνες που κατέκλυζαν τα γυαλιά μου, και την ομίχλη που γεννούσε η ανάσα μου μέσα από το σφιχτό μπαφ γύρω από το λαιμό και το στόμα μου, αλλά, το ολοζώντανο πράσινο χρώμα της οργιώδους φύσης, που γινόταν εντονότερο στη βροχή, έβρισκε δίοδο από τα μάτια στο μυαλό μου και διαχεόταν σε όλη μου την ψυχή…

Η αρχική ιδέα να συμμετέχουμε στο Challenge Liège-Bastogne-Liège 2024, ήταν των φίλων μου από τον Αθηναϊκό Ορειβατικό Σύλλογο, Γιώργο Χριστοφιλόπουλο και Γιώργο Χατζόγλου και ενθαρρύνθηκε με ενθουσιασμό από τον Σπύρο Παπαγεωργίου, που ήταν και ο μόνος που είχε πλήρη επίγνωση του τι πηγαίναμε να κάνουμε… Επιλέξαμε την μεσαία διαδρομή των 160χλμ έναντι των άλλων δύο – 80 και 253 – που είχαν όλες το ίδιο όριο μικτού χρόνου τερματισμού των 12 ωρών.

Στο Banneux, η γιορτή είχε ξεκινήσει από πολύ πρωί. Καθώς είχαμε ήδη τους αριθμούς και το τσιπάκι μας, περάσαμε την αψίδα της εκκίνησης, ανταλλάσσοντας δυο κουβέντες με τον ενθουσιώδη παρουσιαστή του event, “Athènes, Grèce!” φωνάξαμε περήφανα, κι αυτός, όντως εντυπωσιάστηκε. Για τα επόμενα 40χλμ θα σκεφτόμουν ξανά και ξανά αυτή την μινιατούρα στιχομυθίας. Αναρωτιόμουν αν ποτέ είχε έρθει στην Ελλάδα – μάλλον θα ήταν καλοκαίρι – δεν θα πίστευε στα μάτια του, όταν μας είδε στην εκκίνηση. Μα ούτε και στα δικά μου μάτια δεν με είχα ως τότε ξαναδεί πιο κουκουλωμένη πάνω στο ποδήλατο όσο εκείνο το πρωινό.

Τα πρώτα 35χλμ ήταν ντροπιαστικά. Δεν βρίσκω άλλη λέξη ως σήμερα να το περιγράψω. Πάω λίγο πιο πίσω. Μήνες πιο πίσω. Σε εκείνη την τρελή στιγμή που χωρίς να το σκεφτώ, άρχισα να σχεδιάζω κάθε λεπτομέρεια του ταξιδιού και του άθλου. Τα είχα υπολογίσει όλα, ακόμη και το ότι μπορεί να ξεκίναγα με βροχή και κρύο, αλλά δεν είχα υπολογίσει τα βλέμματα όσων θα με προσπερνούσαν. Ούτε τα σχόλιά τους. Αυτά τα βλέμματα και τα ειρωνικά γελάκια, που, από τη μέση της διαδρομής και μετά, μετατράπηκαν σε θαυμασμό και ενθάρρυνση. Αλλά για 90χλμ, πώς να διαχειριστείς την αποθάρρυνση;

Ξαναπάω μπροστά. Στα επόμενα 55χλμ, η αγωνία εναλλασσόταν με τρόμο, μπροστά στον Τοίχο του Durbuy, στο 40οχλμ, και των αλλεπάλληλων αναβάσεων ως το 90χλμ περίπου, συμπεριλαμβανομένων των Moulin de Fosse και Roche-à-Frêne (αυτή η τελευταία μήκους μόνο 2,5χλμ με μέση κλίση 8,6%). Συμπεριλαμβανομένων λέω και το εννοώ. Εκεί επιβεβαίωσα μέσα μου πως «δεν πάω πουθενά έτσι που είμαι ντυμένη». Έπρεπε να πετάξω ρούχα, κυριολεκτικά να πετάξω γιατί ήταν τόσο ογκώδη που δεν χωρούσαν πουθενά μέσα στην ασφυκτικά γεμάτη τσάντα που είχα δέσει στο ταλαίπωρο παλουκόσελο. Τόσο γεμάτη που «έβρισκε» πάνω της το πίσω μέρος των ποδιών μου καθώς έκανα πετάλι. Τρόπος του λέγειν «έκανα πετάλι». Δεν μπορούσα να κάνω πετάλι, με αυτή την αδιάβροχη στολή που είχα τυλιχτεί ως τα νύχια των ποδιών μου και είχα μεταμορφωθεί σε Ρούμπεους Χάγκριντ, τον γιγαντιαίο δασοφύλακα στο Χάρρυ Πότερ. Πώς όμως να πετάξω ρούχα; Η βροχή δεν σταμάταγε, ήταν 11 η ώρα και δεν έλεγε να ζεστάνει.

«Μην Το Χάσετε! Πραγματοποιήστε τα ποδηλατικά σας όνειρα και γίνετε μέρος ενός εμβληματικού event. Εγγραφείτε τώρα για να εξασφαλίσετε τη συμμετοχή σας στο Challenge Liège-Bastogne-Liège 2024 και κερδίστε αξέχαστες αναμνήσεις στους θρυλικούς δρόμους των Αρδεννών!» διάβαζα στην ιστοσελίδα της διοργάνωσης, μήνες πριν, και η φαντασία μου με έφερνε πετώντας στον τερματισμό. «Ζήστε την αδρεναλίνη μιας από τις πιο διάσημες κλασικές ποδηλατικές διαδρομές, την ιστορικά παλαιότερη από τα «5 μνημεία της ποδηλασίας», μόλις 24 ώρες πριν τρέξουν οι επαγγελματίες αθλητές! Ενωθείτε με άλλους 8.000 ποδηλάτες και κατακτήστε τους θρυλικούς λόφους των Αρδεννών, στην ίδια διαδρομή που έχει δοκιμάσει πρωταθλητές όπως ο Remco Evenepoel και η Demi Vollering».

Οι Αρδέννες, το απέραντο αρχαίο δάσος γνωστό ως Arduenna Silva (Δάσος των ευλογημένων υψών) στη Ρωμαϊκή περίοδο, είναι τα απομεινάρια μιας οροσειράς που σχηματίστηκε κατά την Ερκύνια ορογένεση, διαμοιράζοντας σήμερα τον πλούτο και την απερίγραπτη ομορφιά του ανάμεσα στο Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, τη Γαλλία και την Γερμανία. Αυτή η σημαντική γεωλογική περιοχή, με το ανώμαλο έδαφος και τις κορυφογραμμές μέγιστου ύψους 694μ, έχει επιδράσει στην ιστορική πορεία της Βαλλονίας και κατ’ επέκταση της Ευρώπης, σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο.

Μετά την εκβιομηχάνιση του 19ου αιώνα, παραμένει μια λοφώδης περιοχή με πυκνά δάση και κοιλάδες με απότομες πλευρές λαξευμένες από ορμητικά ρέοντα ποτάμια και ειδυλλιακές πόλεις και κωμοπόλεις.

Είχα φτάσει στο 90χλμ από τα 160 της διαδρομής, αλλά η σκιά της εγκατάλειψης πλανιόταν στο κεφάλι μου, κυρίως γιατί σε κάθε πεταλιά συνειδητοποιούσα βαθειά μέσα μου πως είχα βρεθεί σ΄αυτή τη διοργάνωση από λάθος!

Δεν ήταν αυτό που είχα φανταστεί και δεν ήταν για τις δικές μου δυνατότητες, έλεγα συνέχεια μέσα μου. Τι δουλειά είχα εγώ να περνάει δίπλα μου βαν της Team Visma | Lease a Bike;

Κατά περίεργο τρόπο, όμως, δεν ήμουν τελευταία… Όλο και έλπιζα να μείνω μόνη μπας και γλυτώσω από την πίεση των πελοτόν που μας προσπερνούσαν και κυριολεκτικά μας ωθούσαν στο χώμα, στην άκρη του δρόμου, επειδή – αργότερα καταλάβαμε – πως οι πιο πολλοί συμμετέχοντες έτρεχαν αγώνα και κυνηγούσαν χρόνους. Εμείς, μπρεβέ. Έλπιζα να απολαύσω ήσυχη μια ανηφόρα, να μπορέσω να ανοιχτώ στις στροφές, να κάνω κανένα 8αράκι. Μάταια.

Ορδές κατέφθαναν πίσω μας, προφανώς γιατί όσο πιο γρήγορο ήταν ένα γκρουπ, τόσο πιο αργά είχε εκκινήσει. Χρόνος για τα 160χλμ, και περίπου 2.800 υψομετρικά, αυστηρά οι 12 ώρες.
Θα σκεφτεί κανείς, 2.800 υψομετρικά δεν είναι και πολλά για 160χλμ. Θα συμφωνήσω. Έτσι σκεφτήκαμε κι εμείς. Και οι τρείς μας. Ο Γιώργος (1) , ο Γιώργος (2) κι εγώ. Λάθος υπολογισμός, επί τρία. Καθότι, οι απότομες κλίσεις δούλευαν αθροιστικά στα πόδια και αφαιρετικά στην ψυχολογία.

Ο Γιώργος (2) μάντεψε πως πέρναγε από το νου μου να σταματήσω στο 105χλμ περίπου της διαδρομής, όπου υπήρχε διαφυγή προς Banneux (αφετηρία και τερματισμός) και να τους περιμένω εκεί να ολοκληρώσουν τον άθλο. Λίγες κουβέντες μου είπε και μου το απέκλεισε: «Να ξέρεις, πως εγώ παίρνω από σένα δύναμη ηρεμίας και ασφάλειας. Αν σταματήσεις, θα σταματήσω». Δεν μπορούσα να τους το κάνω αυτό. Είχαν αφήσει πολλά για να σταθούν στην εκκίνηση μούσκεμα πριν λίγες ώρες.

Είχαν αψηφήσει τη θέα των αυτοκινήτων που μας προσπερνούσαν στις 7 το πρωί μες τη βροχή, με φορτωμένα ποδήλατα προς την αφετηρία, ενώ εμείς ποδηλατούσαμε τρώγοντας τη λάσπη τους για να φτάσουμε εκεί, ήδη κουρασμένοι και από την προηγούμενη μέρα που με ίδιες αντίξοες συνθήκες είχαμε κάνει το πηγαίνε έλα με το ποδήλατο για να προμηθευτούμε το πακέτο της συμμετοχής. Έτσι, όμως, εξοικειωθήκαμε με τη λάσπη, που έμελλε να μας συντροφεύει όλη τη μέρα του Σαββάτου. Δεν λυπόμουν για τα δόντια μου που έτριζαν, ούτε για τα μάτια μου που έτσουζαν, όσο για το ντεραγιέ και την αλυσιδούλα μου…

Συνεχίζουμε. Ο Γιώργος (1) ξέκλεβε στιγμές για να τραβήξει μερικές φωτογραφίες. Οι στάσεις μας μετρημένες, σε χρόνο και σε αριθμό. Αλλά, γεμάτες και ουσιαστικές. Εδώ η προετοιμασία μας ήταν άψογη. Δεν διψάσαμε, δεν πεινάσαμε, δεν σουρώσαμε. Μερικές ακτίνες ήλιου διαπέρασαν τα σύννεφα, έκοψε η βροχή, πέταξα το κουκούλι. Ήρθε το χαλάζι, αλλά δεν ντύθηκα ξανά.

Βάλθηκα να το απολαύσω με την ψυχή μου, και στις 3 κορφές που μας βρήκε, δεν θα ξεχάσω ποτέ τη χαρά που με γέμισε! Μπροστά μου οι ποδηλάτες χάνονταν μες την ομίχλη, το δάσος έφτανε ως τις ρόδες μου, προσπέρασα και κανα-δυό μεμονωμένους, μου χαμογέλασαν, όχι πια σαρκαστικά, και τότε ένιωσα για πρώτη φορά πως τελικά ίσως καταφέρω να «πετάξω» ως τον τερματισμό, παρόλο που τα δύσκολα, τώρα ξεκινούσαν.

Τελευταίος ανεφοδιασμός/κοντρόλ στο 108χλμ και από κει και πέρα μπροστά μας ως το 160, 5 δύσκολες αναβάσεις της διαδρομής (οι 2 δυσκολότερες του συνολικού αγώνα), χωρίς πουθενά δυνατότητα ούτε για ένα μπουκάλι νερό. Για εμάς. Γιατί οι ερασιτεχνικές ομάδες που έτρεχαν δίπλα μας είχαν τους προπονητές και τα φιλαράκια τους να τους περιμένουν στα ξεκορφίσματα και να τους παρέχουν τα απαραίτητα. Πάνω στα ποδήλατα έβλεπες μικροσκοπικές θηκούλες, το νερό τους, καμιά μπάρα στην τσέπη.

Το σετ των 5 αναβάσεων, ξεκίνησε στα 50 μέτρα από το τελευταίο κοντρόλ – η λουλουδιασμένη πλατειούλα διόλου δεν προϊδέαζε για το τι ακολουθεί μετά τη στροφή – με την εμβληματική ανάβαση La Redoute.

Η Côte de la Redoute διασχίζει το χωριό Sougné-Remouchamps, που αναπτύσσεται δεξιά και αριστερά του ποταμού Amblève, που ρέει σαν ερπετό ανάμεσα στις πανέμορφες κοιλάδες 3 ποταμών (Vesdre, Amblève και Ourthe). Λίγο έξω από το χωριό ένας δρόμος οδηγεί στoν αυτοκινητόδρομο, ενώ ένας άλλος αναρριχάται κυριολεκτικά μέσα από τα λιβάδια μέχρι το μνημείο που τιμά τη μάχη του Sprimont.

Στην περιοχή, δόθηκε η μάχη του Sprimont μεταξύ Γάλλων ρεπουμπλικανών και των αυτοκρατορικών στρατευμάτων, στις 18 Σεπτεμβρίου 1794. Μια οχυρωματική θέση (redoute) που κατασκευάστηκε από τους Αυστριακούς έδωσε το όνομά της στην περιβόητη πλέον ανάβαση.

Η La Redoute είναι επίσης η πηγή έμπνευσης για το όνομα μιας βελγικής χειροποίητης μπύρας, της La Redoutable, γνωστής και ως «η μπύρα των αναρριχητών», με περιεκτικότητα σε αλκοόλ 9%, όπως ακριβώς και η μέση κλίση της ανηφόρας. [Έτσι εξηγείται γιατί είναι αφιερωμένη στους αναρριχητές. Μόνο μεθυσμένοι μπορούν να τολμούν αυτά που επιχειρούν].
Η ανηφόρα, μήκους 2χλμ, μόλις πάρει τη στροφή έξω από το χωριό, δεν έχει τίποτε το ελκυστικό, ιδίως την ημέρα που διεξάγεται το challenge, καθώς δεξιά και αριστερά είναι στημένα τροχόσπιτα και αυτοκίνητα των φανς του επίσημου αγώνα που περνάει την επόμενη ημέρα.

Το πλάτος της μειώνεται ασφυκτικά όσο πλησιάζει κανείς το εφιαλτικό κομμάτι των τελευταίων 500μ, ενώ κάτω στα δεξιά μας τα οχήματα στον Αυτοκινητόδρομο του Ήλιου (κατά την γαλλική του ονομασία Autoroute du Soleil) μας περιπαίζουν κινούμενα με ταχύτητες ιλιγγιώδεις, μπρος τη δική μας φαινομενική ακινησία.

Ακολούθησε η γλυκιά, βουκολική ανάβαση στο Cornemont, που μαλάκωσε το κορμί και την ψυχή μας, μέσα σε απέραντα ανοιξιάτικα λιβάδια, πλαισιωμένα στο βάθος από λόφους που αχνοφαίνονταν πίσω από την αναδυόμενη υγρασία της παρατεταμένης βροχής ημερών. Χαμογελούσα, μιλούσα, είχα πλέον χαλαρώσει, πρόσεχα ξανά τη φύση, τα υπέροχα επαρχιακά σπίτια, τις αγροικίες, τους απλούς χαμηλούς πασάλους που οριοθετούσαν τους ήσυχους δρόμους και ξαφνικά, «ξυπνάω» με ένα πρώτο σκούντημα κλίσης 9, 10, 12% – έχουμε ήδη αρχίσει την ανάβαση της Côte des Forges – κι εκεί που παλεύω να σταθώ στην άκρη του δρόμου, πλάι στις ορδές που περνάνε δίπλα μου, έρχεται και το δεύτερο γερό σκούντημα που με βρίσκει ξαπλωμένη στο χώμα πάνω στο ποδήλατό μου, που αδυνατώ να ξεμπλέξω από τον τροχό του θύτη, πεσμένου κι αυτού, να προσπαθεί να μας αποδεσμεύσει και να απολογείται με καλοσύνη και ισχυριζόμενος πως δεν με είχε δει!

Τόσο καλά κρυμμένη ήμουν μπροστά από την τσάντα που κουβαλούσα;
Αφού «βεβαιωθήκαμε» πως όλα ήταν καλά, πήρα το ποδήλατο στα χέρια για κάμποσα μέτρα, αφού με την κούραση, την κλίση και την ασταμάτητη ροή της κυκλοφορίας, στάθηκε αδύνατον να ξανακαβαλήσω. Όταν αυτό συνέβη, κατάλαβα πως κάτι δεν ήταν καθόλου καλά. Κάποια ή κάποιες ακτίνες είχαν στραβώσει ή… το νύχι είχε στραβώσει, όπως στράβωναν κι όσοι με είχαν δίπλα τους από τον θόρυβο που έκανε η πρώτη ταχύτητα.

Αναγκάστηκα να την απαρνηθώ κατά τόπους, και να παλεύω με 27αρι γρανάζι σε αρκετά από τα εναπομείναντα άγρια ανηφορικά χιλιόμετρα ως το σπίτι μας.

Είναι πια προχωρημένο απόγευμα, όταν ξεκινάμε την εξαντλητική ανάβαση της πανέμορφης Côte de la Roche-aux-Faucons, μιας εντυπωσιακής βραχώδους προεξοχής, γεγονός που εξηγεί και το όνομά της, καθώς κάποτε ήταν τόπος φωλεοποίησης γερακιών, ειδικά γερακιών περεγκρίνων, που εξαφανίστηκαν από την περιοχή το 1958. Υπερυψώνεται πάνω από τον ποταμό Ourthe, μέρος της λεκάνης απορροής του ποταμού Meuse που περνάει από την Λιέγη και δίνει μια εντυπωσιακή θέα στην κοιλάδα.

Η αναπόλησή της με συγκινεί. Στη διάρκεια 4,5χλμ και βαθυκόκκινων κλίσεων, μόνη παρηγοριά μου οι κοφτές ανάσες όλων μας, και, επιτέλους, παρότρυνση και επιβράβευση από άγνωστους αναβάτες, αλλά και από άτομα της διοργάνωσης! Allez, allez, Madam respect, Go, go, I know you will be at the finish line… Στόχος πια, να τους το ανταποδώσω στον τερματισμό.

Από εκεί και μετά, οι αναμνήσεις μου χάνουν τη συνοχή τους και αιωρούνται ελεύθερες μέσα σε ένα μωβ-ελεκτρίκ νεφέλωμα… Ένα καλαίσθητο μόνιππο όχημα που ανεβαίνει μαζί μας κάπου προς το τέλος της ανάβασης της la Roche-aux-Faucons, ένα εξίσου γλυκούλι και πεντακάθαρο τρακτεράκι που βγαίνει ευγενικά από κάποιο στενό μπροστά μου και το προσπερνάω, αρκετή κίνηση αυτοκινήτων στους δρόμους όσο πλησιάζουμε προς τον τερματισμό (σε ολόκληρη τη διαδρομή κινηθήκαμε μαζί με άλλα οχήματα, δεν ήταν κλειστός ο δρόμος για τον ερασιτεχνικό αγώνα), τα 6 τελευταία – ανυπόφορα πια – ανηφορικά χιλιόμετρα πριν τον τερματισμό, η αποκαρδίωσή μου 800μέτρα πριν τον τερματισμό, όταν σταμάτησα και κατέβηκα από το ποδήλατο για να ξεσπάσω…

Κι ύστερα, απότομη γαλήνη σκεπάζει τα πάντα. Δυο τεράστιες ζεστές αγκαλιές των δυο Γιώργηδων, συγκεχυμένες φωνές χαράς και συγχαρητηρίων σε διάφορες γλώσσες, αλλά αυτές στα ελληνικά με κάνουν να βάλω τα κλάματα! Κάποιος μου περνάει το μετάλλιο στο λαιμό, οι Γιώργηδες με πανηγυρικό ενθουσιασμό με παρασέρνουν ως το φωτογραφικό βάθρο, νιώθω να διψάω, αλλά δεν πεινάω, γεμίζω ένα παγούρι με νερό από μια δεξαμενή που βρωμάει πλαστικούρα, ακούω τα παπούτσια μου να πλατσουρίζουν πάλι στα νερά, σκούρα σύννεφα ξανά, οι στάλες χοντραίνουν.
Έχουμε άλλα 15χλμ για το σπίτι μας από τον τερματισμό. Αποφασίζουμε να μη γυρίσουμε από το δάσος γιατί ίσως σκοτεινιάσει πριν φτάσουμε. Η βροχή ανελέητη αυτή τη φορά, με διαπερνά ως το κόκκαλο, το κρύο της νύχτας πέφτει, δεν νιώθω τα άκρα μου, δεν νιώθω τα χείλη ούτε τη μύτη μου, δεν βλέπω μπροστά μου, αλλά πετάω…
Σε λίγες ώρες θα ερχόταν και το χιόνι, με μας τους τρεις, στα ζεστά, να το κοιτάζουμε και να αλληλοκοιταζόμαστε έκπληκτοι, «Αλήθεια; Εμείς;» Ναι, εμείς, πρώτα το πνεύμα, μετά η ψυχή και τελευταίο το σώμα μας.