The Soul of a cyclist: H ψυχή του ποδηλάτη και του ποδηλάτου

Σπύρος Παπαγεωργίου 17/02/2022 MBIKE BLOGS, Αρχική, Σπύρος Παπαγεωργίου 2,178 Views

Μια ταινία που αξίζει να δείτε

Ο τίτλος «Η Ψυχή του Ποδηλάτη» δεν θα μπορούσε να εκφράζει καλύτερα την πρόσφατη ταινία του Πορτογάλου Nuno Tavares. To «The Soul of a Cyclist» είναι ένα φιλμ γεμάτο ποδήλατο, ωραίες εικόνες, υπέροχες σκέψεις και αποφθέγματα που σίγουρα όλοι τα έχουμε συλλογιστεί κάποια στιγμή, φυσικά κάνοντας ποδήλατο, μόνοι ή με παρέα.

Ακολουθώντας μια παρέα φίλων που μοιράζονται ένα κοινό πάθος για τα κλασικά ποδήλατα, ο σκηνοθέτης μας βοηθά να ανακαλύψουμε αξίες που πιστεύαμε πως είναι παραμελημένες στη σύγχρονη κοινωνία: η σημασία της φιλίας, το ενδιαφέρον για το περιβάλλον, η αναγνώριση της αξίας του παλαιού, ο μινιμαλισμός και άλλες καθημερινές αλλά και καθοριστικές επιλογές για έναν πιο απλό, ευτυχισμένο και γεμάτο από όλα όσα έχουν αληθινή αξία στη ζωή μας.

Και το ποδήλατο – ειδικά το κλασικό ποδήλατο – μπορεί να αποτελέσει τον καθρέφτη όλων των παραπάνω.

Η ταινία

Οι βασικοί πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ λατρεύουν το ποδήλατο. Δηλώνουν ξεκάθαρα πως δεν είναι «ποδηλάτες» αλλά άνθρωποι που λατρεύουν να κάνουν ποδήλατο. Και αγαπούν το ίδιο το ποδήλατο. Το μέσο!
Όπως λέει κάποια στιγμή μία εκ των πρωταγωνιστών «Έχουμε μια παράξενη σχέση. Το χρειάζομαι και με χρειάζεται. Είναι ένα παλιό, κλασικό ποδήλατο και έχει ανάγκη από συντήρηση. Δεν μπορώ να φανταστώ ούτε μια μέρα χωρίς αυτό, για να πάω στη δουλειά μου ή για μια απλή βόλτα. Και νιώθω πως κι εκείνο με χρειάζεται».

Κι ένας άλλος – ο μηχανικός που όλοι θα ζηλεύαμε – λέει σε κάποια στιγμή: «Ήμουν στα μισά μιας απότομης ανάβασης με το κλασικό, vintage ατσάλινο ποδήλατό μου και δίπλα μου βρισκόταν ένας ποδηλάτης ντυμένος στην πένα, με κάρμπον κούρσα και ποδηλατικά ρούχα. Με ρώτησε με συμπάθεια πώς τα κατάφερα να φτάσω ως εκεί με τόσο παλιό ποδήλατο αλλά λίγο αργότερα, όταν τον πέρασα σαν σταματημένο, το πρόσωπό του πήρε μια έκφραση έκπληξης – μάλλον φταίει πως δεν προπονούμαι αρκετά τον τελευταίο καιρό, δικαιολογήθηκε, όταν αρκετή ώρα αργότερα με βρήκε στην κορυφή, να απολαμβάνω τη θέα».

Οι πρωταγωνιστές μας επιλέγουν το ποδήλατο γιατί επιλέγουν τη ζωή. Τους αρέσει η φύση, η ηρεμία, να ανακαλύπτουν τον κόσμο και να φτάνουν στον προορισμό τους και στα όριά τους, χρησιμοποιώντας μόνο τη δύναμη των ποδιών τους.

«Κάνω την ίδια διαδρομή εδώ 20 χρόνια, πηγαίνοντας στη δουλειά μου με το ποδήλατο και κάθε μέρα προσπαθώ να ανακαλύπτω κάτι καινούργιο: ένα πουλί που δεν είχα δει, μια κρυμμένη πινακίδα, ένα παράξενο παντζούρι, ένα δέντρο… Με το ποδήλατο μπορείς να παρατηρείς τον κόσμο γύρω σου με έναν μοναδικό τρόπο».

Οι «φυλές» του ποδηλάτου

Το να κάνεις ποδήλατο είναι μια υγιής, οικολογική και βιώσιμη δραστηριότητα που όμως μπορεί να γίνει και τρόπος ζωής. Όπως σε πολλούς αντίστοιχους χώρους, υπάρχουν διαφορετικές «φυλές», με διαφορετικούς στόχους, διαφορετικό κώδικα επικοινωνίας, συμπεριφορά, ανάγκες και φιλοσοφίες.

Η ταινία «The Soul of a Cyclist» αφορά μια συγκεκριμένη «φυλή» που σίγουρα δεν ενδιαφέρεται για την τελευταία τεχνολογία, το πιο γρήγορο, το πιο ακριβό και το πιο ελαφρύ ποδήλατο. Δεν μετράει γραμμάρια αλλά εμπειρίες. Την απασχολεί περισσότερο η αγάπη για το αντικείμενο, ένα μέσο μετακίνησης, με το οποίο μοιράζονται τις χαρές, τις αγωνίες, τον «πόνο» και την λύτρωση στο τέλος της ανηφόρας και μέσα από αυτή τη σχέση ανακαλύπτουν πως το «αντικείμενο» έχει κι αυτό τη δική του ψυχή, είναι ζωντανό, ένας αληθινός φίλος. Και ποιος από μας δεν το έχει νιώσει αυτό για το ποδήλατό του;

Αυτή η «φυλή» αναπτύσσει τον δικό της κώδικα αισθητικής και κάποιες σημαντικές αρχές – επισκευή αντί για αντικατάσταση, παλιό αντί για καινούργιο, πίστη αντί για καταναλωτισμό, βαθιές σχέσεις αντί για εφήμερες γνωριμίες. Πίσω από το lifestyle που επιλέγει υπάρχουν στενές σχέσεις γεμάτες ανθρώπινες αξίες. Μοιράζονται τις στιγμές πηγαίνοντας για ποδήλατο, για φαγητό ή ένα ταξίδι αντί να μοιράζονται post στα social media. Απολαμβάνουν «παλιομοδίτικες» αξίες, όπως η αληθινή φιλία, η εμπιστοσύνη, το ειλικρινές ενδιαφέρον και η ανάγκη η απόλαυσή τους να μην προκαλεί – σε καμιά περίπτωση και με κανένα τρόπο – όχληση για κάποιον άλλον.

Ο πρωταγωνιστής

Με τον Artur ταυτίστηκα πολλές φορές. Ο τρόπος σκέψης του – όσον αφορά στο ποδήλατο – μου ήταν τόσο οικείος… Από μικρός ένιωσε μια ακαταμάχητη έλξη για το ποδήλατο. Δεν το εγκατέλειψε ποτέ σε όλη τη ζωή του και τώρα, στα πενήντα του πια, αντιλαμβάνεται πως η φιλοσοφία του ποδηλάτου – η απλότητα αντί για το περίπλοκο, η ευελιξία αντί για τη δυσκαμψία, η ηρεμία αντί για τον πανικό, η ησυχία αντί για τον θόρυβο – εκφράζει απόλυτα και τη φιλοσοφία της ζωής του.

Το ποδήλατο είναι πολλά παραπάνω από ένα μέσο μετακίνησης. Έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος από ένα μέσο άσκησης. Είναι πολλά περισσότερα από αθλητισμός. Η ταινία του Nuno Tavares, The Soul of a Cyclist, αποτελεί μια θαυμάσια περιγραφή όλων των παραπάνω και, τελικά, τουλάχιστον κρίνοντας από μένα, μιλάει στην ψυχή του ποδηλάτη.