Rohloff Speedhub 500/14

Ο βασιλιάς έχει πλούσιο εσωτερικό κόσμο

Η ενναλλακτική τεχνολογία αλλαγής ταχυτήτων με τα πλεονεκτήματα σε θέση υπεροχής

Κείμενο: Αντρέας Μαντόπουλος, andreasman@mbike.gr

Τα κέντρα εσωτερικών ταχυτήτων έχουν μεγαλύτερη ιστορία απ’ ότι φανταζόμαστε. Το 1902 η βρετανική Sturmey archer παρουσίασε το πρώτο κέντρο εσωτερικών ταχυτήτων, το οποίο διέθετε 3 ταχύτητες και αποτέλεσε για πολλές δεκαετίες ουσιαστικό εξάρτημα των βρετανικών roadsters. Στις μέρες μας η ίδια εταιρία συνεχίζει να κατασκευάζει κέντρα εσωτερικών ταχυτήτων, τα οποία έχουν πλέον φτάσει 8 τον αριθμό.

Η Rohloff δεν είναι η μοναδική εταιρία που κατασκευάζει κέντρα εσωτερικών ταχυτήτων. Οχτώ είναι και οι ταχύτητες τις οποίες μας δίνουν και τα πολύ ποιοτικά κέντρα Nexus και Alfine από τη Shimano, ενώ η Sram με το i-motion 9 αυξάνει τον αριθμό στις 9. Κανένα όμως από τα παραπάνω συστήματα δεν πλησιάζει σε απόδοση το βασιλιά των εσωτερικών ταχυτήτων. Και αυτός είναι αδιαμφισβήτητα το Speedhub 500/14 της Γερμανικής Rohloff με 14 σχέσεις μετάδοσης.

Κατασκευάζεται από το 1996 και αποτελεί το μοναδικό σύστημα εσωτερικών ταχυτήτων, το οποίο είναι ικανό να αντικαταστήσει τα καθιερωμένα συστήματα εκτροχιαστών. Σε ένα ποδήλατο βουνού το οποίο διαθέτει 3×9=27 ταχύτητες, γνωρίζουμε πως κάποιοι συνδυασμοί δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται, και είναι αυτοί οι συνδυασμοί κατά τους οποίους η αλυσίδα «πλαγιάζει» πολύ, με αποτέλεσμα την πρόωρη φθορά αυτής, των δίσκων του δισκοβραχίονα, της κασέτας αλλά και των γραναζιών του εκτροχιαστή. Οι συνδυασμοί λοιπόν αυτοί είναι 6, οπότε 27-6=21. Αρκετοί επίσης από τους υπόλοιπους συνδυασμούς έχουν παρόμοιο μεταξύ τους αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, ο συνδυασμός 22 μπροστά με 14 πίσω μας δίνει την ίδια περίπου σχέση με το 32/21 αλλά και με το έτσι κι αλλιώς «απαγορευμένο» 44/28. Αφήνοντας λοιπόν μόνο τις ουσιαστικές ταχύτητες σε ένα 3×9 σύστημα, βγάζουμε το συμπέρασμα πως αν αποφασίσουμε να αντικαταστήσουμε το βασισμένο στους εκτροχιαστές σύστημά μας, με το Speedhub 500/14 με μονό δίσκο μπροστά (του οποίου τον αριθμό δοντιών θα αποφασίσουμε με γνώμονα το πόσο εύκολη θέλουμε να είναι η πρώτη μας ταχύτητα), θα είμαστε πλήρως καλυμμένοι, καθώς θα έχουμε 14 ταχύτητες με ίσα μεταξύ τους βήματα της τάξης του 13,5% έως 13,7% καλύπτοντας το εντυπωσιακά μεγάλο φάσμα της τάξης του 519%!
Οι αλλαγές πραγματοποιούνται εν σειρά, μέσω ενός περιστροφικού χειριστηρίου, το οποίο με δύο ντίζες (μία για το ανέβασμα και μία για το κατέβασμα των ταχυτήτων) πραγματοποιεί τις επιθυμητές αλλαγές.

Το Speedhub 500/14 παράγεται σε 3 χρώματα. Ασημί, μαύρο ανοδιωμένο και κόκκινο ανοδιωμένο. Στα τρία αυτά χρώματα συναντάμε και τις δύο εκδόσεις, αυτή για δισκόφρενα, αλλά και αυτή για rim brakes. Το γρανάζι το οποίο προσαρμόζεται, μπορεί να είναι 13,15,16, ή 17 δοντιών. Επιλέγουμε αυτό που μας ταιριάζει. Για αυτή μας την επιλογή, αλλά και για το τι μπροστινό δίσκο θα χρησιμοποιήσουμε, θα βοηθηθούμε από τους αναλυτικούς πίνακες, οι οποίοι βρίσκονται στο site της εταιρίας και οι οποίοι μας δείχνουν και τις αναλογίες σε σχέση με τα συστήματα εξωτερικών ταχυτήτων.

Πλεονεκτήματα

1. Ελάχιστες διαδικασίες συντήρησης οι οποίες κυρίως περιλαμβάνουν μία πολύ εύκολη αλλαγή λαδιού κάθε 5.000 χιλιόμετρα.

2. Λιτότητα στο σύστημα μετάδοσης. Λίγα εξαρτήματα, με συνέπεια τον ευκολότερο καθαρισμό, αλλά κυρίως την παντελή απουσία ρυθμίσεων. Θέματα όπως το νύχι που στράβωσε, και οι ρυθμίσεις των δύο εκτροχιαστών, αποτελούν παρελθόν για τον χρήστη του Speedhub 500/14, όπως επίσης παρελθόν αποτελούν και οι ατυχείς (λόγω κραδασμών συνδυαζόμενων με κακές ρυθμίσεις) εκτροχιασμοί.

3. Ήσυχη λειτουργία. Η τεντωμένη και σταθερή πλέον αλυσίδα εκτελεί πάντα πλέον ευθεία πορεία χωρίς να παίρνει κλίσεις που αυξάνουν τη φθορά της. Σταματούν για πάντα οι φασαρίες και οι καβγάδες με τα chainstays.

4. Σωστότερο πλέξιμο τροχού με μεγαλύτερη ακαμψία, συνεπώς λιγότερες απώλειες ενέργειας κατά τη μεταφορά της δύναμης του ποδηλάτη στο στεφάνι. Χρησιμοποιούνται κοντύτερες ακτίνες λόγω του ότι οι φλάντζες του κέντρου είναι αρκετά μεγάλης διαμέτρου. Επίσης, η απόστασή τους από το κέντρο (του κέντρου) είναι ίση, συνεπώς οι αριστερές ακτίνες έχουν το ίδιο μήκος και σχηματίζουν την ίδια γωνία με τις δεξιές οπότε τεντώνονται με την ίδια ακριβώς δύναμη, γεγονός που δίνει πολύ πιο μεγάλη σταθερότητα στον τροχό, σε σχέση με κάποιον συμβατικό για εξωτερικές ταχύτητες.

5. Απροβλημάτιστη λειτουργία σε ακραίες συνθήκες (νερό, λάσπη, σκόνη κλπ). Εντυπωσιακή στεγανοποίηση. Και εκείνο το βραχάκι που εξέχει και μου έσπασε το πίσω derailleur, τώρα πια είναι τελείως ακίνδυνο.

6. Γρήγορες αλλαγές (χωρίς τη χαρακτηριστική καθυστέρηση που έχουμε συνηθίσει από τους εκτροχιαστές), όσων ταχυτήτων θέλουμε με μία περιστροφική κίνηση του χειριστηρίου σε στάση. Πολύ σημαντικό πλεονέκτημα κατά το σταμάτα-ξεκίνα στα φανάρια της πόλης και φυσικά πριν από τις απότομες απρόβλεπτες ανηφόρες των βουνών.

7. Εκπληκτική ποιότητα κατασκευής που θυμίζει άλλες εποχές, με παντελή απουσία πλαστικών και συνθετικών υλικών. Μέταλλα πολύ υψηλής ποιότητας, σχηματισμένα από τόρνους υψηλής ακρίβειας.

8. Εύκολη προσαρμογή σε οποιοδήποτε είδος πλαισίου. Αν και προτιμά τα πλαίσια τα οποία διαθέτουν οριζόντια dropouts ή έκκεντρη μεσαία τριβή, και στα οποία ρυθμίζεται εύκολα το τέντωμα της αλυσίδας, εντούτοις μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί σε οποιοδήποτε πλαίσιο με κλασικά κάθετα dropouts, ακόμα και σε πλαίσια διπλής ανάρτησης, συνδυαζόμενο ακόμα και με διπλό μπροστινό δίσκο και όλα αυτά με τη βοήθεια του δικού του chain tensioner.

Μειονεκτήματα

1. Υψηλή τιμή. Όμως και σ’ αυτή την περίπτωση ότι πληρώσεις παίρνεις. Και το Speedhub 500/14 αποτελεί μία κορυφαίας ποιότητας κατασκευή με απόλυτα διαχρονικό χαρακτήρα. Είναι έτοιμο να αντέξει πολλές εκατοντάδες χιλιάδες δύσκολων χιλιομέτρων. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι αποτελεί την αγαπημένη λύση των περισσότερων σοβαρών ποδηλατοτουριστών μιας και το κόστος είναι μικρότερο, συγκρινόμενο με τα κλασικά συστήματα ντεραγιέ όταν κάνουμε πάρα πολλά χιλιόμετρα (περισσότερα από 25.000 χλμ.).

2. Υψηλό βάρος. Ζυγίζοντας κάτι λιγότερο από 2 κιλά (μαζί με το χειριστήριο) είναι όντως βαρύ. Αποφασίζω λοιπόν να το συγκρίνω με ένα σύστημα Shimano XT. Οπίσθιος εκτροχιαστής λοιπόν, εμπρόσθιος, πίσω κέντρο, 9άρα κασέτα, χειριστήρια και το σύνολο δεν υπερβαίνει τα 1360 γραμμάρια. Στη διαφορά βάρους, αν λάβουμε υπ’ όψιν τη διαφορά λόγω πιο κοντής αλυσίδας και τα δύο δισκάκια λιγότερα από την ανάπτυξη φτάνουμε σε διαφορά συνόλου περίπου στο μισό κιλό. Η διαφορά αυτή λοιπόν, αποτελεί το μόνο και μοναδικό προβληματισμό. Βέβαια, το επιπλέον βάρος αυτό, καθώς βρίσκεται στο κέντρο του τροχού, δεν το αντιλαμβανόμαστε σχεδόν καθόλου για να πούμε την αλήθεια. Σε ανεπίσημη ανακοίνωση της Rohloff στο Eurobike, μας εκμυστηρεύτηκαν για μία νέα έκδοση με αρκετά χαμηλότερο βάρος. Πάντως εξακολουθεί να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τους αθλητές.

3. Σκληρή αίσθηση αλλαγών υπό πίεση. Άλλος ένας ανασταλτικός παράγοντας για τους αθλητές, καθώς συνιστάται να μαλακώνουμε το πετάλι προκειμένου να αλλάξουμε ταχύτητα.

Εντυπώσεις

Χρησιμοποιώ από τον Ιούνιο το Speedhub 500/14 και είμαι παραπάνω από ικανοποιημένος. Μετά το στρώσιμο των πρώτων 500 χιλιομέτρων, η λειτουργία του γίνεται πολύ γλυκιά και ήσυχη, και σε συνδυασμό με την ήσυχη λειτουργία της σταθερής πλέον αλυσίδας, συμβάλει στην πολυπόθητη ηρεμία του μυαλού, κατάσταση την οποία οι περισσότεροι από εμάς επιδιώκουμε κατά την ποδηλασία.

Διάθεση: Action 3, Λ. Κηφισίας 27, τηλ.: 210 6463646