Rim brakes: Η επιστροφή
Τα Rim Brakes – θα μπορούσαμε να τα πούμε «φρένα στεφανιού» αν και δεν αποτελεί δόκιμο όρο στα ελληνικά και δεν χρησιμοποιείται ευρέως αν και ουσιαστικά είναι σωστό – έχουν έρθει και πάλι στην επικαιρότητα εκεί που έμοιαζε πως τα δισκόφρενα θα είναι όχι μόνο το μέλλον αλλά και το… παρόν των ποδηλάτων δρόμου. Ας δούμε γιατί συμβαίνει αυτό!
Οι λόγοι αρκετοί και, τελικά, είναι προφανές πως θα πρέπει να είναι ανάμεσα στις επιλογές όποιου είναι σε αναζήτηση ποδηλάτου δρόμου ή όποιου είχε μπει στη διαδικασία να σκέφτεται την αντικατάσταση. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο πως αρκετές εταιρείες συνεχίζουν να παρουσιάζουν νέα μοντέλα – και μάλιστα υψηλής κατηγορίας τιμής – με rim brakes.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή
΄Όταν άρχισε να εντοπίζεται η ανάγκη για καλύτερο φρενάρισμα των ποδηλάτων – ως τότε το «φρενάρισμα» γινόταν όταν σταματούσε κάποιος να κινεί το πετάλι, μια που τα ποδήλατα δεν είχαν πίσω ελεύθερο – τα πρώτα φρένα ουσιαστικά «αγκάλιαζαν» τον τρoχό που ήταν καλυμμένος με ένα μονοκόμματο καουτσούκ και τον πίεζαν προκειμένου να επιβραδύνει το ποδήλατο.
Με την ανακάλυψη του ελαστικού με σαμπρέλα από την Dunlop, ήρθε και η εφεύρεση των «φρένων στεφάνης» που επιβράδυναν το ποδήλατο πιέζοντας δεξιά και αριστερά το στεφάνι του τροχού.
Εφευρέθηκαν το 1887 από τους ‘Αγγλους Browett και Harrison αλλά δεν άρχισαν να χρησιμοποιούνται ευρέως πριν τις αρχές του 1900. Στο μεταξύ έγινε και η εφεύρεση του «ελεύθερου» στον πίσω τροχό, επομένως τα ποδήλατα είχαν ανάγκη από καλύτερο σύστημα πέδησης άρα και οι εταιρείες άρχισαν να επενδύουν στην εξέλιξη αυτών των φρένων που σύντομα έγιναν το στάνταρ της βιομηχανίας στο ποδήλατο.
Αυτός ήταν και ο λόγος που τα rim brakes αποτελούν σταθερή αξία στον κόσμο της ποδηλασίας για δεκαετίες, παρέχοντας έναν αξιόπιστο τρόπο επιβράδυνσης και ελέγχου της ταχύτητας.
Παρά τη διαρκώς αυξανόμενη δημοτικότητα των δισκόφρενων, τα rim brakes εξακολουθούν να προτιμώνται από πολλούς ποδηλάτες λόγω της απλότητάς τους, του χαμηλού βάρους και της χαμηλής τιμής αγοράς και συντήρησης.
Ωστόσο, όπως κάθε τεχνολογία, τα rim brakes έχουν τα δικά τους πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Τα καταγράψαμε και σας τα παρουσιάζουμε:
Πλεονεκτήματα της χρήσης rim brakes
1. Χαμηλό Βάρος
Ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα των rim brakes είναι το χαμηλό βάρος τους. Σε σύγκριση με τα δισκόφρενα, τα rim brakes προσθέτουν λιγότερο βάρος στο ποδήλατο, κάτι που μπορεί να είναι κρίσιμο σε όσους επιθυμούν να μειώσουν το συνολικό βάρος του ποδηλάτου τους.
Η μείωση του βάρους αποδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντικά στις αναβάσεις, όπου κάθε γραμμάριο μετράει.
2. Απλότητα και Ευκολία Συντήρησης
Τα rim brakes είναι απλούστερα στο σχεδιασμό και πιο εύκολα στη συντήρηση από τα δισκόφρενα. Οι περισσότεροι ποδηλάτες μπορούν να εκτελέσουν βασικές εργασίες συντήρησης, όπως η αντικατάσταση τακακιών ή η ρύθμιση της τάσης των καλωδίων, με ελάχιστα εργαλεία και γνώση.
Αυτή η απλότητα σημαίνει επίσης ότι οι επισκευές μπορούν να γίνουν γρήγορα, ακόμη και κατά τη διάρκεια της διαδρομής, χωρίς την ανάγκη εξειδικευμένου εξοπλισμού.
3. Σχέση απόδοσης κόστους. Οικονομία.
Τα rim brakes είναι γενικά φθηνότερα από τα δισκόφρενα, τόσο όσον αφορά την αρχική αγορά όσο και τη συνεχιζόμενη συντήρηση. Τα ανταλλακτικά, όπως τα τακάκια φρένων, είναι ευρέως διαθέσιμα και προσιτά. Αυτό καθιστά τα φρένα στεφάνης μια ελκυστική επιλογή για ποδηλάτες με περιορισμένο προϋπολογισμό ή για εκείνους που προτιμούν να κάνουν μόνοι τους τη συντήρηση.
Ακόμα κι ένα κορυφαίο σύστημα rim brakes είναι πλέον αρκετά οικονομικό για να το αποκτήσει ο καθένας.
4. Καλύτερη Αεροδυναμική
Τα rim brakes είναι πιο αεροδυναμικά από τα δισκόφρενα, καθώς έχουν χαμηλότερο προφίλ και δεν απαιτούν τον πρόσθετο εξοπλισμό που χρειάζονται τα δισκόφρενα. Αυτό μπορεί να κάνει τη διαφορά σε ατομικές χρονομετρήσεις ή συνθήκες όπου η αεροδυναμική παίζει σημαντικό ρόλο στην απόδοση.
5. Συμβατότητα
Τα περισσότερα παραδοσιακά ποδήλατα δρόμου και υβριδικά ποδήλατα είναι σχεδιασμένα για rim brakes, καθιστώντας τα ευρέως συμβατά με μια σειρά από πλαίσια ποδηλάτων και τροχούς. Αυτό μπορεί να είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα για τους ποδηλάτες που θέλουν να αναβαθμίσουν ή να αντικαταστήσουν εξαρτήματα χωρίς να χρειάζεται να επενδύσουν σε ένα ολοκαίνουργιο ποδήλατο.
Μειονεκτήματα της Χρήσης rim brakes
1. Μειωμένη Απόδοση σε βροχή και βρεγμένο οδόστρωμα
Ένα από τα πιο σημαντικά μειονεκτήματα των rim brakes είναι η μειωμένη απόδοσή τους στο βρεγμένο. Το νερό στους τροχούς μπορεί να μειώσει σημαντικά τη δύναμη φρεναρίσματος, καθιστώντας δυσκολότερη τη γρήγορη και ασφαλή στάση.
Αυτό μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα κατά τη διάρκεια έντονης βροχής ή σε βρεγμένους δρόμους. Βέβαια, για χώρες όπως η Ελλάδα όπου οι περισσότεροι δεν ποδηλατούν με βροχή – καθώς σπάνια βρέχει – αυτό μάλλον δεν αποτελεί ουσιαστικό πρόβλημα.
2. Αυξημένη Φθορά των στεφανιών
Τα rim brakes λειτουργούν εφαρμόζοντας τριβή απευθείας στις ζάντες των τροχών, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε φθορά με την πάροδο του χρόνου. Το συχνό φρενάρισμα, ειδικά σε βρώμικες ή τραχιές συνθήκες, μπορεί να επιταχύνει τη φθορά των ζαντών, οδηγώντας σε ενδεχόμενες δαπανηρές αντικαταστάσεις των τροχών. Κι ένα σετ ποιοτικών τροχών είναι σημαντικά ακριβότερο από ένα σετ ποιοτικών δισκόφρενων, για παράδειγμα.
3. Περιορισμένη Δύναμη Φρεναρίσματος
Σε σύγκριση με τα δισκόφρενα, τα rim brakes γενικά προσφέρουν λιγότερη δύναμη φρεναρίσματος, ιδιαίτερα σε μεγάλες κατηφόρες ή υπό βαριά φορτία.
Αυτό μπορεί να είναι ένα μειονέκτημα για τους ποδηλάτες που συχνά οδηγούν σε ορεινές περιοχές ή για εκείνους που χρειάζονται αξιόπιστη απόδοση φρεναρίσματος σε όλες τις συνθήκες, καθώς και για εκείνους που έχουν αυξημένο σωματικό βάρος.
4. Συσσώρευση Θερμότητας στις Κατηφόρες
Κατά τη διάρκεια μεγάλων, απότομων κατηφόρων, τα rim brakes μπορούν να προκαλέσουν σημαντική αύξηση της θερμοκρασίας στις ζάντες, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως η έκρηξη των ελαστικών ή η μειωμένη απόδοση φρεναρίσματος.
Αυτό είναι ιδιαίτερα προβληματικό για αναβάτες που κατεβαίνουν με υψηλές ταχύτητες ή μεταφέρουν βαριά φορτία.
5. Λιγότερη Ευελιξία
Τα rim brakes είναι λιγότερο ευέλικτα από τα δισκόφρενα, τα οποία μπορούν να φιλοξενήσουν μια μεγαλύτερη ποικιλία μεγεθών ελαστικών και είναι πιο αποτελεσματικά σε διαφορετικά εδάφη. Οι ποδηλάτες που οδηγούν σε τραχιά ή μεταβαλλόμενα εδάφη μπορεί να διαπιστώσουν ότι τα δισκόφρενα προσφέρουν καλύτερο έλεγχο και δύναμη φρεναρίσματος.
Συμπέρασμα
Τα rim brakes προσφέρουν αρκετά πλεονεκτήματα, όπως το χαμηλό βάρος, την απλότητα στη συντήρηση, την οικονομικότητα και την αεροδυναμική. Ωστόσο, έχουν επίσης περιορισμούς, ιδιαίτερα σε υγρές συνθήκες, στις μεγάλες κατηφόρες και όσον αφορά τη συνολική δύναμη φρεναρίσματος.
Για τους ποδηλάτες που δίνουν προτεραιότητα στη μείωση του βάρους και στην απλότητα, τα rim brakes μπορούν να είναι μια εξαιρετική επιλογή. Ωστόσο, για εκείνους που οδηγούν σε δύσκολες συνθήκες ή απαιτούν μέγιστη δύναμη φρεναρίσματος, τα δισκόφρενα μπορεί να είναι μια καλύτερη επιλογή.
Τελικά, η απόφαση μεταξύ rim brakes και δισκόφρενων εξαρτάται από τις συγκεκριμένες ανάγκες του ποδηλάτη, το στυλ οδήγησης και τις συνθήκες στις οποίες συνήθως ποδηλατεί ο καθένας.
Άρα, πάλι εσείς θα βγάλετε το… φίδι από την τρύπα!