Συνέντευξη με τον δήμαρχο Λειψών: Οι Λειψοί επιλέγουν ποδήλατο

Ο Δήμαρχος Λειψών Φώτης Μάγγος, αποφάσισε να αναπτύξει την ορεινή ποδηλασία στο νησί του.

Με βήματα σταθερά αλλά ουσιαστικά, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να υποδεχτεί το νησί ποδηλάτες, αποδεικνύοντας – για άλλη μια φορά – πως όταν υπάρχει όρεξη, όραμα, αγάπη και… κοινή λογική, όλα γίνονται!

Μιλήσαμε μαζί του για τη δημιουργία των χαρτών ορεινής ποδηλασίας που ήδη μπορεί κάποιος να κατεβάσει δωρεάν αλλά και για τα σχέδιά του για το μέλλον των Λειψών.

Κύριε Δήμαρχε, μιλήστε μας για την ιδέα της δημιουργίας ενός χάρτη πεζοπορίας και ορεινής ποδηλασίας για τους Λειψούς. Πώς ξεκίνησε και σε ποιο στάδιο βρίσκεται σήμερα;
Ξέρετε, οι ιδέες είναι όπως ο σπόρος που πέφτει στη γη, στην επιφάνεια μοιάζει να μην συμβαίνει τίποτα όμως από κάτω δουλεύει και κάποια στιγμή αναδύεται το φυτό. Έτσι συνέβη και με το χάρτη αυτόν. Πριν ενάμιση χρόνο περίπου επικοινώνησε μαζί μου ένας Λειψιώτης φοιτητής του τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου με έδρα τη Μυτιλήνη και μου σύστησε τον ερευνητή -χαρτογράφο Απόστολο Μακαρατζή, μέλος του Εργαστηρίου Χαρτογραφίας και Γεωπληροφορικής του τμήματος προκειμένου να συνεργαστούμε στη χαρτογράφηση των μονοπατιών των Λειψών. Του ζήτησα λοιπόν την οικονομική του πρόταση η οποία αρχικά μπήκε στο συρτάρι, λόγω του ότι έπρεπε να συμπεριληφθεί στον τρέχοντα προϋπολογισμό αφενός, και αφετέρου επειδή μπήκε σε δεύτερη μοίρα η δημιουργία του αφού είχα να αντιμετωπίσω πολύ σοβαρά ζητήματα που αφορούσαν στη λειτουργία του ίδιου του δήμου και συνέπεσαν με την ανάληψη των καθηκόντων μου ως δήμαρχος. Αυτό έγινε το επόμενο οικονομικό έτος, δηλαδή μέσα στο 2016, υπογράψαμε τη σύμβαση, αφού του έγινε η ανάθεση του έργου, ήρθε ο ίδιος ο κος Μακαρατζής εδώ, ολοκλήρωσε την πρώτη φάση της αποτύπωσης των διαδρομών, στη συνέχεια έκανε την επιστημονική επεξεργασία και σήμερα έχουμε στα χέρια μας τα πρώτα 4.000 αντίτυπα των χαρτών καθώς επίσης και την ψηφιακή μορφή του χάρτη, την οποία θα βρείτε στο site του Δήμου σε αυτή τη διεύθυνση.
Ο επισκέπτης, αφού κατεβάσει την ειδική εφαρμογή και τον χάρτη στο κινητό του ή στο τάμπλετ, έχει συνεχή ένδειξη της θέσης του πάνω στον χάρτη μέσω του gps της συσκευής, χωρίς να χρειάζεται να έχει περαιτέρω σύνδεση στο διαδίκτυο (offline map). Εκεί μπορεί να κάνει μετρήσεις, να υπολογίσει αποστάσεις αλλά το κυριότερο να ξέρει που βρίσκεται.

 

 

Πώς αποφασίσατε να συμπεριλάβετε την ορεινή ποδηλασία στις προτάσεις σας για τους επισκέπτες του νησιού;
Για να είμαι ειλικρινής τα ερεθίσματα προήλθαν από διαφορετικές κατευθύνσεις. Το πρώτο και σημαντικότερο ήταν η επαφή μου με τους τουρίστες-χρήστες αυτών των μονοπατιών που με ώθησαν να τα γνωρίσω και εγώ και έτσι μπόρεσα να νιώσω βιωματικά αυτήν την εμπειρία και να καταλάβω, τι είναι αυτό που μπορεί να συναρπάσει έναν ορεινό ποδηλάτη ή έναν περιπατητή σ αυτές τις ομολογουμένως απολαυστικές διαδρομές που προτείνουμε μέσω αυτού του χάρτη.

Το δεύτερο εξίσου σημαντικό ερέθισμα ήταν η αλματώδης αύξηση της ζήτησης αυτού του είδους τουρισμού τα τελευταία χρόνια και οι αναφορές στο επιτυχημένο παράδειγμα της Σίφνου. Το ερέθισμα αυτό ενισχύεται όλο και περισσότερο και μάλιστα πρόσφατα επισκέφθηκαν το νησί μας άνθρωποι του χώρου, Έλληνες και ξένοι, με πλοίο της island Hopping, της νούμερο ένα εταιρείας στον κόσμο που δραστηριοποιείται στην οργάνωση ταξιδιών σε νησιά που διαθέτουν τις προϋποθέσεις για ορεινή ποδηλασία, στο λεγόμενο Boat and Bike, και η οποία έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το επίπεδο των μονοπατιών στα Δωδεκάνησα. Μαζί τους ήταν και ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ορεινής Ποδηλασίας, ο Χάρης Θεοδωρόπουλος, καθώς επίσης και ο πρόεδρος και τα μέλη της εταιρείας Trail Brothers, που έχει έδρα την Τοσκάνη και προσφέρει πακέτα διαμονής, τεχνικής υποστήριξης και κάθε είδους διευκολύνσεις, αποκλειστικά για ορεινούς ποδηλάτες, με μοναδική υποχρέωση τη συντήρηση των μονοπατιών.

Όλοι αυτοί ήρθαν εδώ και έκαναν μια πρώτη θετική αποτίμηση όσον αφορά τις δυνατότητες μας να υποδεχθούμε και να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες και τις απαιτήσεις των συγκεκριμένων τουριστών.

 

 

Πείτε μας, τι μπορεί να ανακαλύψει με το ποδήλατο ένας επισκέπτης στους Λειψούς;
Ανεπιφύλαχτα θα έβαζα πρώτα απ όλα τις μαγευτικές εικόνες του απαράμιλλου φυσικού τοπίου των Λειψών που από την κάθε μία διαφορετική οπτική του, σε κάθε σημείο της διαδρομής, σε καθηλώνει και σε συνεπαίρνει.

Τέρπεται ταυτόχρονα και το σώμα σου αλλά και το πνεύμα σου. Όμως μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η συναρπαστική βιοποικιλότητα και η γεωλογία του νησιού σε συνδυασμό με τα χαμηλά υψώματα και την προσπελάσιμη ακτογραμμή που το καθιστούν ιδανικό για όλα τα είδη φυσικής δραστηριότητας. Μέσα απ τις προτεινόμενες διαδρομές δίνεται η ευκαιρία για παρατήρηση της φύσης και των μνημείων, περπατώντας στ’ ακρογιάλια και στις εξοχές αυτού του τόσο μικρού και ταυτόχρονα ανεξάντλητου τόπου.

 

 

Υπάρχουν βαθμοί δυσκολίας στις διαδρομές που προτείνετε ή πρόκειται για ένα ενιαίο δίκτυο μονοπατιών και δρόμων; Πόσα χιλιόμετρα καλύπτουν οι διαδρομές που προτείνετε;
Ισχύουν και τα δύο. Σαφώς πρόκειται για ένα ενιαίο δίκτυο ασφαλτόδρομων, χωματόδρομων και μονοπατιών. Οι 5 διαδρομές που προτείνουμε στο χάρτη έχουν διαφορετικό βαθμό δυσκολίας καθώς κάθε μία έχει ξεχωριστή γεωμορφολογία αλλά και βλάστηση και καλύπτουν μία απόσταση 30 χλμ. αθροιστικά, με τη μικρότερη να είναι μήκους 3,6 χλμ. και τη μεγαλύτερη 9,6 χλμ.

Υπάρχει σκέψη και για τη δημιουργία περισσότερων διαδρομών ή ήδη οι προτάσεις καλύπτουν το σύνολο των πιθανών επιλογών;
Στο συγκεκριμένο χάρτη έχουμε αποτυπώσει μόνο εκείνες τις διαδρομές που είναι έτοιμες προς χρήση. Υπάρχουν κι άλλες διαδρομές που χρειάζονται αρκετή δουλειά ακόμη και μέσα στα επόμενα σχέδια μας είναι ο καθαρισμός και η διάνοιξη τους προκειμένου να προστεθούν κι αυτά τα μονοπάτια στον τελικό μας χάρτη και έτσι θα είναι διαθέσιμα και αυτά στους μελλοντικούς επισκέπτες του νησιού μας οι οποίοι θα μπορούν, μ αυτόν τον τρόπο, να βάλουν στο πρόγραμμα τους Λειψούς για αρκετές μέρες, βιώνοντας ξεχωριστές καθημερινά εμπειρίες.

Υπάρχει κάποιο κατάστημα ή επιχείρηση που θα μπορεί να αναλαμβάνει τεχνική υποστήριξη για τους ποδηλάτες, ενοικίαση ποδηλάτων ή την πώληση κάποιων βασικών ανταλλακτικών όπως σαμπρέλες, ελαστικά κλπ;
Και βέβαια, υπάρχει πλήρως εξοπλισμένο συνεργείο για επιδιόρθωση βλαβών, τρία καταστήματα που ενοικιάζουν ποδήλατα, ένα εκ των οποίων πουλάει και ποδηλατικό εξοπλισμό. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα συνεργασίας με καταστήματα που βρίσκονται σε διπλανά νησιά με τα οποία έχουμε καθημερινή ακτοπλοϊκή σύνδεση στην περίπτωση που δεν υπάρχει εδώ κάποιο ανταλλακτικό.

 

 

Οι κάτοικοι του νησιού επιλέγουν το ποδήλατο για τις μετακινήσεις τους ή για αναψυχή;
Συνήθως το χρησιμοποιούν νεαρά άτομα για αναψυχή, είναι η αλήθεια.

Με δεδομένο πως το ποδήλατο είναι κάτι απλό – όπως το περπάτημα – και δεν απευθύνεται αποκλειστικά σε εξειδικευμένους αθλητές με ειδικές γνώσεις και δεξιότητες (όπως η αναρρίχηση για παράδειγμα), είναι δεδομένο πως για να μπει στη συνείδηση των επισκεπτών πως στο νησί μπορεί να κάνουν ποδήλατο, θα έπρεπε το ποδήλατο να έχει ήδη μια παρουσία στο νησί. Σκέφτεστε τρόπους να αναπτύξετε τη χρήση του ποδηλάτου στη συνείδηση των κατοίκων;
Ξέρετε, πολλές συνήθειες που αποκτήσαμε κατά καιρούς ήταν «εισαγόμενες». Σας θυμίζω το κόλπο του Καποδίστρια προκειμένου ν αρχίσουν οι έλληνες να τρώνε τις πατάτες . Όταν αρχίσαμε τη διάνοιξη των πρώτων μονοπατιών κανείς δεν ασχολούνταν με την πεζοπορία σ’ αυτά, παρά μόνο οι κυνηγοί και οι κτηνοτρόφοι του νησιού. Τώρα, που πήρε έκταση το γεγονός της δημιουργίας αυτού του χάρτη, είναι αρκετοί εκείνοι που οργανώνονται σε παρέες, στον ελεύθερο χρόνο τους και συστηματικά πεζοπορούν. Πιστεύω ότι εάν μέσα στο επόμενο διάστημα το νησί μας γίνει προορισμός αρκετών ποδηλατών αυτό θα προκαλέσει το ενδιαφέρον και των ντόπιων όπως έχει γίνει και με πολλά άλλα πράγματα στο παρελθόν. Πολλές φορές δεν γνωρίζεις τον πλούτο που διαθέτεις και σε βοηθούν οι άλλοι να τον ανακαλύψεις.

Είστε άνθρωπος που εξαιτίας και των σπουδών σας έχετε επαφή με τον αθλητισμό και μια πιο δραστήρια στάση ζωής. Πιστεύετε πως η μορφολογία του εδάφους των Λειψών και το κλίμα θα επέτρεπαν στους κατοίκους να βάλουν το ποδήλατο στη ζωή τους;
Πιστεύω πως το ποδήλατο θα μπορούσε άνετα να μπει στη ζωή των κατοίκων ανεξαρτήτου ηλικίας επειδή ακριβώς το νησί μας διαθέτει δρόμους με ήπιες κλίσεις οι οποίες διευκολύνουν αυτού του είδους τις μετακινήσεις και βέβαια ο καιρός τις περισσότερες μέρες του χρόνου είναι φανταστικός και θα έλεγα ότι σε παρακινεί για οποιαδήποτε φυσική δραστηριότητα.

Πόσο ασφαλές είναι για τα παιδιά και τους νέους των Λειψών να μετακινούνται για το σχολείο, να κάνουν τις βόλτες τους ως τις παραλίες ή να ασκούνται με ποδήλατο;
Το νησί μας είναι απόλυτα ασφαλές με όλα τα μεταφορικά μέσα, αρκεί να σας πω ότι δεν έχει καταγραφεί ποτέ κάποιο σοβαρό ατύχημα και εμείς φροντίζουμε να συντηρούμε τακτικά το οδικό δίκτυο και έτσι βρίσκεται πάντα σε πολύ καλή κατάσταση.

Ας επανέλθουμε στον ποδηλατικό τουρισμό, ο οποίος αυτή τη στιγμή, όπως γνωρίζετε, αποτελεί έναν από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους τομείς της τουριστικής βιομηχανίας στην Ευρώπη. Προετοιμάζετε κάποιες ενέργειες που θα μπορούσαν να βάλουν τους Λειψούς στον χάρτη του ποδηλατικού αλλά και του πεζοπορικού τουρισμού;
Όπως προανέφερα έχουμε ξεκινήσει αυτή τη προσπάθεια σε διάφορες κατευθύνσεις. Πρώτα απ όλα ενισχύουμε το ενδιαφέρον όλων των εμπλεκομένων, παρέχοντας διευκολύνσεις στη διοργάνωση ημερίδων και στην παροχή πληροφοριών και αιθουσών εκδηλώσεων, όπως στην περίπτωση με την island Hopping και την Trail Brothers, συνεντεύξεων, όπως στην περίπτωση μας, προωθώντας το νέο χάρτη σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και σε διάφορες εκθέσεις τουρισμού.
Με λίγα λόγια περιμένουμε μέσα από την αλληλεπίδραση χρηστών και μέσων να λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά.
Παράλληλα έχω προτείνει στον Περιφερειάρχη να συνδράμει έτσι ώστε να δημιουργηθεί δίκτυο μονοπατιών σε διάφορα νησιά της γύρω περιοχής προκειμένου να προκαλέσουμε περισσότερο το ενδιαφέρον από όλα τα μέρη του κόσμου διότι η γνωριμία με μεγαλύτερο αριθμό νησιών θα αποτελέσει πρόσθετο κίνητρο.

Πόσους μήνες το χρόνο διαρκεί η τουριστική σεζόν στο νησί; Υπάρχει η δυνατότητα για τους Λειψούς να υποδεχτούν επισκέπτες περισσότερους μήνες το χρόνο; Υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές και κατά πόσο είναι μέσα στα σχέδιά σας η ανάπτυξη της τουριστικής περιόδου;
Ένας από τους βασικούς στόχους που θέσαμε απ’ την αρχή της θητείας μας ήταν η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Με τα έως τώρα δεδομένα η τουριστική περίοδος ξεκινάει αρχές Μαΐου και ολοκληρώνεται περί τα μέσα Οκτωβρίου. Επίσης, ο κύριος όγκος τουριστών καταφθάνει Ιούλιο-Αύγουστο. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι οι προσπάθειες μας θα πρέπει να επικεντρωθούν και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου αλλά κυρίως στην αύξηση των τουριστών τους μήνες μη αιχμής, που κατά τη γνώμη μου είναι και οι καλύτεροι μήνες για διακοπές απ όλες τις απόψεις. Προσπαθούμε και ελπίζουμε στην ανάπτυξη του ποδηλατικού τουρισμού γιατί πιστεύουμε ακράδαντα ότι θα συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη αυτού του στόχου και αυτό θα έχει πολύ θετική επίδραση στην οικονομική και κοινωνική ζωή των Λειψών . Οι υποδομές είναι επαρκέστατες, με 1000 περίπου κλίνες διαθέσιμες ανά πάσα στιγμή και με ικανοποιητικό αριθμό εστιατορίων και χώρων εστίασης, με υπαρκτή παράλληλα τη δυνατότητα ανάπτυξης τους αν αυτό απαιτηθεί από μία ενδεχόμενη αύξηση της ζήτησης την οποία και προσδοκούμε.

 

Παρατηρώντας κάποιος το έργο σας, διαπιστώνει πως έχετε μια σύγχρονη και ολιστική προσέγγιση όσον αφορά στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του νησιού, από την ανακύκλωση και την καθημερινότητα των πολιτών, ως τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες και τον τουρισμό. Πόσο δύσκολο είναι να υλοποιεί κάποιος έργο σε ένα μικρό, μακρινό από την Αθήνα νησί με δεδομένο πως η Ελλάδα είναι μια χώρα που όλο το ενδιαφέρον της πολιτείας από τη μια αλλά και των ίδιων των πολιτών από την άλλη – αφού εκεί συγκεντρώνεται το 50% του πληθυσμού – μοιάζει στραμμένο στην πρωτεύουσα;
Θα σας απαντήσω με μία φράση απ τον Αριστοτέλη: «δεν υπάρχει τίποτα πιο άνισο από την ίση μεταχείριση των άνισων». Δυστυχώς η Ελλάδα είναι μια ανομοιογενής χώρα και ως προς τη μορφολογία της αλλά και ως προς την ανθρωπογεωγραφία της. Όσοι λοιπόν δεν έχουν βιωματική εμπειρία στις δυσπρόσιτες και απομακρυσμένες περιοχές και βρίσκονται σε επιτελικές θέσεις με αποφασιστικές και κανονιστικές αρμοδιότητες, μοιραία δεν γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν αυτά τα μέρη, με αποτέλεσμα να μην λαμβάνουν και ειδική μέριμνα κατά την σύνταξη και ψήφιση των νόμων, δημιουργώντας σοβαρούς τριγμούς στη λειτουργία των Δήμων. Έχω πολλά παραδείγματα να σας αναφέρω.

Χάνουμε πολύτιμο χρόνο κάθε φορά να εξηγούμε και να απαιτούμε την εφαρμογή της ρήτρας νησιωτικότητας που προβλέπεται στο ίδιο το Σύνταγμα και έχει μείνει κενό γράμμα.

Ό,τι έχουμε καταφέρει έως τώρα, πιστέψτε με, έχει γίνει με πολύ κόπο και επιμονή, σε μία απ τις δυσκολότερες περιόδους για τη χώρα μας, με υποστελεχωμένη την υπηρεσία του Δήμου, με ελάχιστη χρηματοδότηση αλλά κυρίως με ένα αδρανοποιημένο και άτολμο σύστημα απέναντι σε όλα αυτά.

Παρ’ όλα αυτά έχουμε πετύχει αρκετά και πολύ σημαντικά πράγματα σ’ αυτά τα δυόμιση χρόνια. Ένα απ’ αυτά, για το οποίο είμαστε υπερήφανοι, είναι ότι καταφέραμε να είμαστε ο πρώτος Δήμος της χώρας σε ποσοστό ανακύκλωσης ανά κάτοικο και στην καθαρότητα υλικών προς επαναχρησιμοποίηση, και έχουμε βραβευθεί γι αυτό.

Κλείνοντας, θα θέλαμε από σας, τον Δήμαρχο του νησιού, να μας μιλήσετε λίγο για τους Λειψούς και να μας τους γνωρίσετε όπως τους ξέρετε εσείς.
Με απόλυτη ειλικρίνεια σας λέω ότι τους Λειψούς θα τους λατρέψετε γιατί διαθέτουν αρκετούς «εξαρτησιογόνους» παράγοντες. Είναι το μεγαλύτερο μιας συστάδας 30 νησίδων που του προσδίδουν τα χαρακτηριστικά μιας Πολυνησίας. Αυτό που εκτιμά ο επισκέπτης στους Λειψούς είναι η αυθεντικότητα και η τιμιότητα του φυσικού τοπίου, η διαφορετική προσέγγιση των διακοπών, η ένωση με τη φύση. Ο οικισμός των Λειψών έχει ένα απείραχτο αιγαιοπελαγίτικο χρώμα που συνιστά έναν τόπο ιδανικό για γαλήνιες ημέρες και νύχτες, εξερεύνησης της θάλασσας του βυθού και του ορίζοντα. Με εξαιρετική τοπική κουζίνα, που χρησιμοποιεί κατά βάση εγχώρια προϊόντα, από φρεσκοψαρεμένους θαλασσινούς μεζέδες μέχρι κρέατα, φρούτα και λαχανικά.

Οι Λειψοί προσφέρουν μια πανδαισία απολαυστικών γεύσεων, πλούσιων εμπειριών, πολιτιστικών δράσεων αλλά και κατά κοινή ομολογία την ασύγκριτα μοναδική φιλοξενία των κατοίκων, που σε κάνει να επιστρέφεις για πολλές φορές ακόμα.

Ελάτε να ανακαλύψετε αυτό το θησαυρό και οι Λειψοί θα σας αποζημιώσουν στο ακέραιο για την επιλογή σας.

Σας ευχαριστούμε κύριε Δήμαρχε και σας ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο έργο σας.
Κι εγώ σας ευχαριστώ και σας καλώ να έρθετε στο νησί μου για να νιώσετε πραγματικά αυτά που σας περιγράφω.