Το «μάτι» του Pro Tour
Mέσα σε ελάχιστα χρόνια ο Wouter Roosenboom έχει διαμορφώσει ένα ιδιαίτερο, προσωπικό στιλ στην αγωνιστική φωτογραφία.
Καλύπτει όλους τους μεγάλους αλλά και μικρότερους αγώνες και ανάμεσα στους πελάτες του συγκαταλέγονται η Shimano Ευρώπης και η Giant – Alpecin. Είναι ο αποκλειστικός φωτογράφος της SEG Racing και είναι η δεύτερη φορά που επισκέπτεται την Ελλάδα για να φωτογραφίσει το προπονητικό camp της ομάδας.Συναντήσαμε τον Wouter Roosenboom στο Λουτράκι, στο λόμπι του Hotel Club Casino Loutraki και είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε μαζί του και φυσικά να μας υπογράψει ένα αντίτυπο του Scherp του βιβλίου του.
Μέσα από τη συζήτηση αποδείχτηκε πως είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες, ανοιχτούς και φιλικούς ανθρώπους που μπορείς να γνωρίσεις και, όπως και οι φωτογραφίες του, ξέρει να λέει ωραίες ιστορίες.
Πότε ξεκινήσατε να ασχολείστε με τη φωτογραφία;
Ξεκίνησα να ενδιαφέρομαι για τη φωτογραφία το 2008. Τότε αγόρασα την πρώτη μου σοβαρή μηχανή – μια ημιεπαγγελματική κάμερα που βρήκα σε προσφορά κι άρχισα να φωτογραφίζω. Ως τότε δεν ήξερα τίποτα για διαφράγματα και ταχύτητες και πέρασα σχεδόν ένα χρόνο με τη μηχανή μονίμως στο… αυτόματο. Όμως η μηχανή δεν φωτογράφιζε αυτό που είχα στο μυαλό μου, έβγαζε αυτό που έβλεπα κι έτσι κατάλαβα πως είχα ανάγκη κάποια μαθήματα πάνω στην τεχνική της φωτογραφίας.
Πέρασα άλλον ένα χρόνο κάνοντας απογευματινά μαθήματα για την τεχνική αλλά και το αισθητικό μέρος της φωτογραφίας. Ήταν η ίδια χρονιά που άρχισα να φωτογραφίζω ποδηλασία. Ήταν βέβαια τα «μικρά» αλλά ανάμεσα σε αυτά τα… «μικρά» ήταν και ο Tom Dumoulin. Η ομάδα ήταν μόλις ένα χιλιόμετρο από το σπίτι μου και έκαναν προπόνηση κάθε Σάββατο στις 10 και έτσι τον γνώρισα, γνώρισα την οικογένειά του αλλά τότε φυσικά δεν ήξερα πως ήταν τόσο καλός. Κρατήσαμε επαφή και ακόμη και τώρα τον ακολουθώ ως επίσημος φωτογράφος της Giant – Alpecin και είναι ωραίο να βλέπω την εξέλιξή του αλλά και την καριέρα του από τα «παρασκήνια».
Το 2012 ήταν το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Ολλανδία κι εγώ στο μεταξύ έκανα κάποιες φωτογραφίες για τους διοργανωτές του Amstel Gold Race. Με ρώτησαν αν ήθελα να αναλάβω να φωτογραφίσω το Παγκόσμιο και φυσικά δέχτηκα.
Δεν ήμουν ακόμη επαγγελματίας φωτογράφος. Φωτογράφιζα μια μέρα την εβδομάδα και τις υπόλοιπες τέσσερις ήμουν ο επικεφαλής μιας ομάδας κοινωνικών λειτουργών για νέους.
Ήταν λοιπόν μια ευκαιριακή δουλειά για μένα αλλά σιγά σιγά άρχισαν να έρχονται περισσότεροι πελάτες και, με αφορμή το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα όπου πέρασα μια εβδομάδα φωτογραφίζοντας, άρχισαν να με γνωρίζουν καλύτερα τα media αλλά και οι ποδηλατικές εταιρείες.
Ποιο ήταν το επάγγελμά σας πριν ασχοληθείτε με τη φωτογραφία;
Ήμουν επικεφαλής μιας ομάδας 25 ατόμων που ήταν υπεύθυνη για ανάδοχους γονείς. Για παιδιά που δεν μπορούσαν να ζήσουν στις κανονικές τους οικογένειες ή δεν είχαν οικογένεια και έπρεπε να ζήσουν με ανάδοχους γονείς. Υπήρχαν αρκετά παιδιά και οικογένειες που είχαν ανάγκη από βοήθεια. Και πριν από αυτό, εργαζόμουν πάλι με νέους με προβληματική συμπεριφορά. Αυτό έκανα για 25 χρόνια περίπου.
Και μετά γίνατε φωτογράφος… Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το ποδήλατο;
Πάντα μου άρεσε το ποδήλατο. Από μικρός παρακολουθούσα τους αγώνες, τους έβλεπα στην τηλεόραση και φυσικά ήμουν παρών σε όλους τους αγώνες της περιοχής μου. Το αγαπούσα το ποδήλατο. Το 2012 φωτογράφισα για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και ήδη, το 2013 είχα αρχίσει να αντιμετωπίζω κάποια προβλήματα στη δουλειά μου οπότε είχε έρθει ο καιρός να κάνω την αλλαγή, ελπίζοντας πως θα έβρισκα αρκετούς πελάτες, ώστε να είμαι σε θέση να υποστηρίζω την οικογένειά μου.
Και ευτυχώς όλα πήγαν καλά και τα πράγματα συνεχίζουν να πηγαίνουν όλο και καλύτερα!
Τι είναι αυτό που σας αρέσει στην αγωνιστική ποδηλασία;
Σέβομαι ιδιαιτέρως τους ποδηλάτες. Βλέπω τι περνούν και τι θυσίες κάνουν, πόσο προσέχουν το φαγητό τους, τη φυσική τους κατάσταση, το ποδήλατό τους. Προπονούνται καθημερινά όλο το χρόνο στις πιο αντίξοες συνθήκες. Βλέπεις τους ποδοσφαιριστές για παράδειγμα, κάνουν μια ώρα προπόνηση, παίζουν ένα παιχνίδι την εβδομάδα κι αυτό είναι. Όλη την υπόλοιπη εβδομάδα δεν είναι αθλητές – κάνουν κλάμπινγκ, δημόσιες σχέσεις. Ο ποδηλάτης όμως είναι ποδηλάτης κάθε μέρα και από τότε που ξεκινά η σεζόν έχει αγώνα κάθε μέρα.
Αυτό είναι που αγαπώ στο ποδήλατο. Είναι όλοι τόσο αφοσιωμένοι σε αυτό και όλα γύρω από το ποδήλατο είναι πολύ ενδιαφέροντα για μένα. Ήταν πάντα οι ήρωές μου, από τότε που ήμουν μικρός. Με ενδιαφέρουν οι αθλητές με πάθος, με πειθαρχία και αγάπη γι’ αυτό που κάνουν. Και οι ποδηλάτες έχουν πάθος για το άθλημά τους. Ένας ποδηλάτης είναι πάντα ποδηλάτης. Σε όλη τη ζωή του.
Προτιμάτε να φωτογραφίζετε πορτρέτα, φωτογραφίες δράσης ή τα… παρασκήνια;
Προτιμώ κυρίως να τραβάω φωτογραφίες στα παρασκήνια – «behind the scenes». Δε μου αρέσουν πολύ τα πορτρέτα με τη στενή έννοια του όρου. Και επειδή μου είναι εύκολο να δημιουργώ καλή επαφή με τους ανθρώπους, να με εμπιστεύονται γι’ αυτό προτιμώ να φωτογραφίζω «στα παρασκήνια» κι όχι μόνο τις στιγμές δράσεις, αυτά που βλέπουν όλοι. Αυτό έκανα με τον Πoτσάτο, με τον Dumoulin, με τον Tepstra. Πολλοί ποδηλάτες με γνωρίζουν πια και ξέρουν ότι ποτέ δεν θα δημοσιεύσω φωτογραφίες που δεν θα ήθελαν να δουν.
Είμαι στο ξενοδοχείο και στο πούλμαν της Giant Alpecin, ως επίσημος φωτογράφος τους, μπορώ να κάνω φωτογραφίες όπου θέλω και είναι σχεδόν σαν να μη με προσέχουν πια. Παρόλο που δεν είμαι και τόσο… μικροκαμωμένος (γελάει γιατί είναι εύσωμος και περίπου 1.90) με δύο κάμερες κρεμασμένες στο λαιμό μου μέσα στο πούλμαν εκείνοι απλώς δε με βλέπουν. Κι αυτό είναι που κάνει τις φωτογραφίες πετυχημένες.
Θα λέγατε λοιπόν πως προτιμάτε να δημιουργείτε ιστορίες μέσα από τις εικόνες σας ή να καταγράφετε τις στιγμές όπως συμβαίνουν;
Και τα δύο. Καταγράφεις τη στιγμή αλλά πίσω από αυτή τη στιγμή υπάρχει πάντα μια ιστορία για το πώς έφτασες εκεί. Κι εγώ προσπαθώ να δείχνω αυτή την ιστορία, φωτογραφίζοντας τη στιγμή. Να δείχνω πολλά με λίγα. Να δημιουργώ φωτογραφίες απλές, με λίγα στοιχεία που όμως να κάνουν τον θεατή να καταλαβαίνει την ιστορία πίσω από την εικόνα.
Για μένα μία φωτογραφία είναι καλή όταν ο θεατής την κοιτάζει πάνω από 30 δευτερόλεπτα.
Για να δημιουργήσετε τις ιστορίες σας, χρησιμοποιείτε συγκεκριμένες τεχνικές;
Ναι, το βάθος πεδίου παίζει πάντα σημαντικό ρόλο στις φωτογραφίες μου. Είναι αυτό που μου αρέσει περισσότερο κι έχει γίνει το στιλ μου πια. Χρησιμοποιώ μια μηχανή με φακό σταθερής εστιακής απόστασης και ανοιχτό διάφραγμα και είναι κάτι που κανείς άλλος δεν κάνει. Έχει μεγάλο ρίσκο γιατί μπορεί να χάσεις τη στιγμή.
Φυσικά δεν είναι μόνο αυτό γιατί όλοι μπορούν να φωτογραφίσουν με χαμηλό βάθος πεδίου αλλά η εικόνα πρέπει να υπάρχει στο μυαλό σου πριν τραβήξεις τη φωτογραφία.
Ποια είναι η σχέση σας με τους ποδηλάτες που φωτογραφίζετε;
Θέλω να είμαι ο φωτογράφος τους. Με ενδιαφέρει να πάρω τη φωτογραφία κι όχι να γίνουμε φίλοι. Φωτογραφίζω ποδηλάτες, μηχανικούς, μασέρ, τεχνικούς – με πολλούς έχω αναπτύξει στενές σχέσεις αλλά δεν επιδιώκω να είμαστε φίλοι. Με ενδιαφέρει κυρίως η φωτογραφία και όχι η προσωπικότητα του μοντέλου.
Όλα αυτά τα χρόνια δεν έχω γίνει «φίλος» με κάποιον από τους ποδηλάτες που φωτογραφίζω γιατί δεν το θέλω. Είμαι επαγγελματίας και δεν βρίσκομαι σ’ αυτό το χώρο επειδή θέλω να κάνω φιλίες. Αυτό δε σημαίνει πως δε μου αρέσει να έχω καλές σχέσεις. Ο Niki Tepstra για παράδειγμα μου ζήτησε να φωτογραφίσω τον γάμο του, που θα γίνει λίγο αργότερα φέτος. Αυτό δε σημαίνει πως είμαστε φίλοι. Απλώς έχουμε καλές σχέσεις.
Με βλέπει ως κάποιον που συμπαθεί, μπορεί να εμπιστευτεί και βγάζει καλές φωτογραφίες. Ως εδώ.
Υπάρχει κάποιος ποδηλάτης που θα θέλατε να είχατε φωτογραφίσει;
Ναι, ο Joop Zoetemelk*. Ήταν ο ήρωάς μου όταν ήμουν νέος. Δεν φωτογράφιζα τότε αλλά η στιγμή που κέρδισε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ήταν για μένα η πιο σημαντική μου στιγμή σε σχέση με την αγωνιστική ποδηλασία. Τον γνώρισα αργότερα και περάσαμε μερικές μέρες μαζί σε κάποια προπονητικά camp στη Μαγιόρκα αλλά τώρα εκείνος δεν είναι πια γνωστός στους νεότερος και εγώ είμαι πιο γνωστός και είναι εκείνος που λέει πως «με ξέρει» και είναι παράξενο… Τόσο παράξενο… Γιατί ήταν πάντα ο ήρωάς μου και τώρα κάθε φορά που συναντιόμαστε με χαιρετάει από μακριά και είναι περήφανος που με ξέρει…
Ήμουν πάντα θαυμαστής του γιατί είναι μια εξαιρετική μορφή στο χώρο της ποδηλασίας. Ήμουν πέρυσι σε μια παρουσίαση και ήταν κι εκείνος εκεί και, όταν μπήκε στην αίθουσα όλοι σηκώθηκαν και τον χειροκρότησαν. Τόσο σπουδαίος είναι.
Πόσο δύσκολο είναι να φωτογραφίζεις έναν αγώνα World Tour;
Είναι πολύ δύσκολο. Και όσο πιο μεγάλος είναι ο αγώνας τόσο πιο δύσκολο είναι γιατί είναι πολλοί φωτογράφοι στον αγώνα και όλοι θέλουν να «πιάσουν τη στιγμή». Και πάντα υπάρχει κάποιος υπεύθυνος της διοργάνωσης που μας λέει πότε μπορούμε να πάμε μπροστά και να βγάλουμε τη φωτογραφία. Εγώ όμως δεν ενδιαφέρομαι να πάω μπροστά και να βγάλω τη στιγμή του τερματισμού, θέλω τις άλλες φωτογραφίες, αυτές που δεν έχει κανείς άλλος. Έτσι λοιπόν ακολουθώ όλο τον αγώνα και επιλέγω τη στιγμή που θα φωτογραφίσω. Πάντα κοιτάζω το τοπίο αν υπάρχουν ζώα, ενδιαφέροντα στοιχεία – σήμερα φωτογράφισα τους αναβάτες της SEG με κάτι πρόβατα που μπήκαν στο κάδρο. Πάντα αναζητώ το απρόσμενο. Δε θέλω να είμαι ο φωτογράφος με τον «καλό τερματισμό».
Έχετε κάποιον αγαπημένο αγώνα;
Το Paris-Roubaix. Είναι τόσο υπέροχο να βρίσκεσαι εκεί, όλα κάτι συμβαίνει – πριν τον αγώνα, μετά τον αγώνα κατά τη διάρκεια του αγώνα. Είναι ο αγώνας που εκφράζει όλο το πνεύμα της ποδηλασίας για μένα. Και γι’ αυτό θέλω οι φωτογραφίες μου να είναι όχι «από» τον αγώνα αλλά «για» τον αγώνα. Πάντα κάνω ένα πλάνο για το πού θα βρεθώ, μελετάω τη διαδρομή ώστε να είμαι εκεί που θα βρίσκεται το πελοτόν 20 λεπτά πριν. Και να μπορώ να πάρω τις φωτογραφίες που θέλω.
Μιλήστε μας για το βιβλίο σας. Ποιο ήταν το θέμα του Scherp;
Ήθελα απλώς να εκδώσω σε βιβλίο τις καλύτερες φωτογραφίες μου. Αυτή ήταν η λογική του. Να περιγράψω ιστορίες. Κι έτσι πρώτα επέλεξα τις εικόνες και στη συνέχεια ζήτησα από διάσημους συγγραφείς στην Ολλανδία να φτιάξουν ιστορίες με βάση αυτές τις φωτογραφίες. Υπάρχουν λοιπόν 10 συγγραφείς που δίνουν τη δική τους ιστορία πίσω από τις φωτογραφίες μου.
Πρόκειται λοιπόν για 10 διαφορετικές ιστορίες για τον Tom Dumoulin, τον Ποτσάτο, τον Γύρο του Αζερμπαϊτζάν, 10 μέρες στο Ρότερνταμ – διαφορετικές ιστορίες για όσους αγαπούν την ποδηλασία αλλά με διαφορετικό τρόπο. Όχι για κείνους που θέλουν να βλέπουν τον τερματισμό αλλά πολλές ιστορίες πίσω από τη δράση.
Τι άλλο σας αρέσει να κάνετε εκτός από τη φωτογραφία;
Μου αρέσει να τραγουδάω! Ήμουν τραγουδιστής σε συγκρότημα και μου αρέσει ακόμη να τραγουδάω όποτε βρω ευκαιρία. Μου αρέσει επίσης να ταξιδεύω, κάτι που κάνω συνεχώς πλέον με τη φωτογραφία. Και είμαι αρκετά τυχερός να έχω την κατανόηση της γυναίκας μου σε αυτό – και χρειάζεται κατανόηση γιατί λείπω πλέον πολλές μέρες το χρόνο…