Ποδηλατώντας και περπατώντας στα Λευκά Όρη

Στην Κρήτη με ποδήλατο

Μια λάθος στροφή και μια σωστή απόφαση μας έφεραν στον Ομαλό με το ποδήλατο, καταμεσής του Αυγούστου

Είχαμε μόλις διασχίσει το ονειρικό φαράγγι του Ντερέ, που, από τη σκέψη πως θα το ξαναδώ το καλοκαίρι, αρπάζομαι και βγάζω τον χειμώνα.

Ατρόμητος κι αδίσταχτος για περιπέτεια, όπως είναι ο σύντροφός μου, με παρέσυρε στην ανάβαση του Σεληνιώτικου γύρου του Ομαλού σε μια κυκλική μοναδικής εμπειρίας διαδρομή με κάθοδο από τους Λάκκους, απ’ όπου είχα ανέβει στο οροπέδιο πριν 5 χρόνια.
Πέρα απ’ το Ντερέ, συνεχίσαμε μετά τις πρώτες αποκαρδιωτικές ανηφορίτσες προς τα Νέα Ρούματα, με τις πολλές πηγές (ρούμα ονομάζεται η πηγή στην κρητική διάλεκτο), όπου με θλίψη ανακάλυψα πως ο παλιός καταρράχτης περιτριγυρισμένος από την σπάνια κρητική φτέρη, έχει «εκμοντερνιστεί» με αταίριαστο γούστο και ελάχιστο σεβασμό προς την παλιά του μορφή.

 

 

Αποφάσισα, όμως, να επικεντρωθώ στη γνήσια φύση, που σε συνεπαίρνει κυριολεκτικά όταν συνεχίσεις ανηφορίζοντας προς τον Πρασέ, πλάι στο Ασκιδιανό φαράγγι. Μετά τον Σέμπρωνα και το αδύνατο-να-του-αντισταθείς παραδοσιακό καφενείο στην πλατεία του χωριού πάνω στο δρόμο, ακολουθεί ένας άγριος βραχότοπος, προς την τοποθεσία Πέτρας Σελί, όπου χάνονται πια οι κορμοί των δέντρων, κι έχουν αντικατασταθεί με κορμούς ανεμογεννητριών.

Ποδηλατήσαμε κυριολεκτικά δίπλα τους ως λίγο πριν να κατηφορίσουμε για το οροπέδιο και το χωριό του Ομαλού, καθώς δυναμικά υψώνονται άκαμπτες πολύ κοντά στην άσφαλτο, και η ασταμάτητη βουή των φτερών τους είναι ομολογουμένως καθηλωτική.

 

Το οροπέδιο του Ομαλού

Το οροπέδιο μοιάζει με φυσικό καταφύγιο ανάμεσα στις επιβλητικές κορυφές των Λευκών Ορέων, Βόλακα, Γκίγκιλιο, Ξυλόσκαλο, Σάμπερο και Ψιλάφι. Είναι από τα μεγαλύτερα της Κρήτης και διατηρεί, παρά το τουριστικό κύμα, μια ανόθευτη θαρρείς πλευρά ζωής, ειδικά αν το προσεγγίσει κανείς από τον Σεληνιώτικο γύρο.

Πεζοπορικά μονοπάτια ξεκινούν εδώ κι εκεί προς τις γύρω κορφές και τα καταφύγια, ενώ κότες με πλουμιστά φτερά και κοκόρια αριστοκρατικής φορεσιάς σε υποδέχονται στο δρόμο, χορεύοντας και πεταρίζοντας σαν τρελά από τη χαρά τους, μα ντροπαλά και τρομαγμένα εριφάκια και αρνιά τρέχουν να κρυφτούν από το πέρασμά σου.

Ντόπιους δεν βλέπεις πολλούς, καθώς καταπιάνονται με την γεωργία και την κτηνοτροφία σε ώρες άγνωστες για τον επισκέπτη, αλλά πετύχαμε έναν που πότιζε τις ανθισμένες πατάτες του από το νερό των δυο λιμνοδεξαμενών – αλπικής ομορφιάς – κατασκευασμένων για τις ανάγκες του χωριού.

 

 

Φέρνοντας ολόγυρα το οροπέδιο από τον Σεληνιώτικο και τον Λακκιώτικο γύρο, μεταφέρεται κανείς μέσα από πολλά διαφορετικά τοπία, πολιτισμούς και εποχές του χρόνου μονομιάς! Άγριος αέρας, ομίχλη και συννεφιά, ήλιος, θέρμη και θέα θάλασσας εναλλάσσονται στις στροφές ανάμεσα στις πάμπολλες κορφές, άλλες αλπικής γύμνιας κι άλλες καταπράσινες και δασωμένες με φιλόξενα μονοπάτια.

 

Πεζοπορία στα Δυτικά Λευκά Όρη

Ένα από αυτά τα μονοπάτια, μήκους περίπου 11χλμ, αποφασίσαμε να περπατήσουμε μαζί με τον Ορειβατικό Σύλλογο Χανίων, στη δυτική πλευρά των Λευκών Ορέων, ξεκινώντας από το εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων, στον Σεληνιώτικο γύρο του Ομαλού ως το χωριό Κουστογέρακο πάνω από τη Σούγια.

Τα Χανιώτικα βουνά, τα Λευκά Όρη δηλαδή, χαρακτηρίζονται από βαθιές χαράδρες, πολλά φαράγγια με γκρεμούς κυριολεκτικά βάραθρα, κακοτράχαλες ράχες με μεγαλόπρεπους βράχους που θα ‘λεγες πως είναι τεράστια γλυπτά, κάποιες πιο προσιτές και κάποιες που ανεβαίνονται μέσα από δύσβατες διαδρομές. Γύρω τριγύρω το μάτι απλώνεται στα πελάγη της θάλασσας, το Λιβυκό και το Κρητικό, και καθώς η ψυχή σου με τη φύση γίνεται ένα, μια αίσθηση ελευθερίας που ξεχειλίζει από παντού, σε δένει με τον τόπο αυτό, που ακόμη και τους εχθρούς του έκανε να τον αγαπήσουν.

 

 

Στη διαδρομή μας από Αγίους Θεοδώρους, αφήνοντας γρήγορα πίσω μας τα λίγα ασφάλτινα μέτρα, πιάσαμε να ανηφορίζουμε πάνω στις πέτρες, ξεκινώντας τη διάσχισή μας από την τοποθεσία Γρελέσκα, πριν το καταφύγιο, όπου, από το 1999 λειτουργεί παρατηρητήριο του Κρητικού αίγαγρου σε ένα πανέμορφο πετρόκτιστο κτίριο, μέσα σε κυπαρισσόδασος και μοναδική θέα στο φαράγγι της Αγίας Ειρήνης, παράλληλα στο οποίο κινηθήκαμε και το απολαύσαμε από ψηλά.

 

 

Περάσαμε από τοποθεσίες με παράξενα ονόματα, όπως του Σφαντέση τον Χώνο (καταβόθρα πάει να πει), το Όλισμα, και, μέσα από μια ρεματιά φτάσαμε στην ιστορική τοποθεσία με το εκκλησάκι της Αγίας Αικατερίνης. Από κει, υπάρχει χωματόδρομος προς το χωριό Κουστογέρακο, αλλά, για να κάνουμε πιο δύσκολο αυτό το κομμάτι, κόψαμε δρόμο μέσα από «κονταρίδες» ανάμεσα στις φουρκέτες του δρόμου, μέσα από καλλιέργειες αμπελιών, κοπάδια αιγοπροβάτων που απολάμβαναν τη σκιά πεύκων και ελαιώνων, αλλά και πηγές με δροσερό νερό!

 

Το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4

Σε πολλά σημεία, η διαδρομή μας συνέπεσε με το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4, που ξεκινάει από την Ταρίφα, το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ισπανίας, ανεβαίνει ως την κεντρική Ευρώπη, συνεχίζει στην Κρήτη μετά από την Πελοπόννησο για να τερματίσει τη διαδρομή του στην Πάφο της Κύπρου.

Δεν συμπεριέλαβε τυχαία το Ε4 τα Λευκά Όρη, τις Μαδάρες, όπως τα αποκαλούν οι ντόπιοι, από την αρχαία ελληνική λέξη «μαδαρός» που θα πει γυμνός! Φορτωμένα με ιστορία και σπάνιους γεωλογικούς σχηματισμούς, αλλά και πανίδα, και με περισσότερες από 50 κορυφές πάνω από 2.000 μέτρα.

Οι Πάχνες είναι η ψηλότερη με 2.454μ, και καθεμιά ανεξάρτητη από την άλλη, τόσο σε σχήμα όσο και σε χαρακτηριστικά, με μόνο κοινό πως πουθενά στα ψηλώματά τους δεν θα βρεις στρωτό μονοπάτι σαν αυτά που περπατάμε στην Ηπειρωτική Ελλάδα.

Άδενδρες, άγριες, με πέτρες κοφτερές, και τεράστιες εκτάσεις με χαλίκι, ένα έδαφος που δυσκολεύει τον επισκέπτη, μα είναι ευλογημένο με μια μαγεία ξεχωριστή που σε περικλείει και σε κάνει δική της.

Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Χανίων

Η περιοχή των Λευκών Ορέων, και ο Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς με το πασίγνωστο στον κόσμο ομώνυμο φαράγγι, οφείλουν αποκλειστικά την ανάδειξή τους στον Ορειβατικό Χανίων (έτος ίδρυσης 1930), που ουσιαστικά είναι από τους πρωτεργάτες της τουριστικής ανάπτυξης της Κρήτης.

Σήμερα είναι έντονη η συμμετοχή του στη διατήρηση και στην προσπάθεια επέκτασης του δρυμού, αλλά και στη διάσωση του κρητικού αγριμιού.

Στις δραστηριότητες του Ορειβατικού Χανίων, θα βρει κανείς σπηλαιολογική ομάδα, αναρριχητική ομάδα, τμήμα ποδηλάτου βουνού, με συχνές περιηγήσεις στα ορεινά του νομού, αλλά και τμήμα διάβασης ποταμιών με κανό, που διαπλέει τα εποχιακά ποτάμια των Χανίων.